Borkowski, Robert2020-01-082020-01-082019Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka 2019, nr 2, s. 33-49.1899-6264http://hdl.handle.net/11315/27203Celem artykułu jest wskazanie zasadniczych czynników ryzyka występującego przy uprawianiu narciarstwa zjazdowego i turystyki narciarskiej zarówno o charakterze obiektywnym, jak i subiektywnym. Rozważania nad ryzykiem w narciarstwie odnoszą się do matematycznej teorii ryzyka oraz epidemiologicznej perspektywy analizy wypadkowości w narciarstwie. Rozpatrywane jest narciarstwo rekreacyjne trasowe, jak również narciarstwo pozatrasowe i turystyka narciarska. W artykule uwzględniono także inne formy narciarstwa oraz spokrewnionych z nim sportów śnieżnych, postulując dokonanie ich klasyfikacji. Podjęto również refleksję nad ratownictwem narciarskim w Polsce i perspektywami jego rozwoju, w tym także potrzebą zrzeszenia ratowników narciarskich pozbawionych własnej organizacji. W mniejszym stopniu poruszono zagadnienia ratownictwa górskiego, wysokościowego i medycznego.The goal of the paper is to indicate the essential risk factors for alpine skiing and ski tourism, both objective and subjective. The reflections on skiing risk relate to the mathematical risk theory, and the epidemiological perspective of accidental skiing analysis. Particular emphasis has been given to resort recreational skiing and off-piste skiing and ski touring. The paper also mentions other forms of skiing and related snow sports, postulating their classification. It looks at the notion of ski rescue in Poland, and the prospects for its development, including the need to associate ski rescuers who do not have their own organisation. The issues of mountain rescue, altitude and medical care were addressed to a lesser extent.Das Ziel des Artikels ist auf die grundsätzlichen Risikofaktoren beim Skifahren und Skitourismus sowohl objektiv, als auch subjektiv hinzuweisen. Überlegungen zum Risiko beim Skifahren beziehen sich auf die mathematische Theorie des Risikos und auf die epidemiologische Perspektive der Analyse der Unfallhäufigkeit beim Skifahren. Es wird der Freizeitlanglauf, als auch Skifahren im Hinterland und Skitourismus betrachtet. Im Artikel wurden auch andere Formen des Skifahrens und der mit ihnen verwandte Schneesport berücksichtigt, es wurde zugleich gefordert die Einstufung dieser zu erstellen. Es wurden auch Überlegungen zur Skirettung in Polen und Perspektiven ihrer Entwicklung gemacht, darin auch zur Notwendigkeit der Vereinigung der Retter, die keine eigene Organisation haben. In geringerem Maße wurden die Themen der Berg- und Höhenrettung, als auch des medizinischen Notfalls angesprochen.В статье указаны основные, объективные и субъективные, факторы риска горно- лыжного спорта и лыжного туризма. Размышления о риске лыжного спорта от- носятся к математической теории риска и анализу стремительно возрастающего числа травм в горнолыжном спорте. В исследовании рассмотрены виды катания на горных лыжах: классический на подготовленных и обустроенных трассах, фри- райд – катание вне подготовленных трасс и лыжный туризм. В статье также пред- ставлены другие виды лыжного спорта и выдвинуто предложение провести их клас- сификацию. Обсуждены вопросы касающиеся лыжной горноспасательной службы в Польше и перспективах ее развития, в том числе рассмотрена проблема необ- ходимости объединения горных спасателей, не состоящих в каких-либо организа- циях. В меньшей степени затронуты вопросы, связанные с работой высокогорной поисково-спасательной службы и медицинской спасательной службы.plUznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polskanarciarstwowypadki narciarskiedekalog FISryzykobezpieczeństworatownictwo narciarskieratownictwo górskieskiingski accidentsFIS Decaloguerisksafetyski rescuemountain rescueSkifahrenSkiunfälleDie 10 FIS-VerhaltensregelnRisikoSicherheitSkirettungBergrettungлыжный спорттравмы в горнолыжном спорте10 правил пове- дения на склоне Международной федерации лыжного спорта – «Белый Кодекс FIS»рискбезопасностьлыжная горноспасательная службагорноспасательная службаBezpieczeństwo narodowe i wewnętrzneSportTurystyka i rekreacjaCzynniki ryzyka i bezpieczeństwa w uprawianiu narciarstwaRisk and Safety Factors in SkiingArtykuł2451-071810.34697/2451-0718-btip-2019-2-002