Przeglądaj wg Słowo kluczowe "wojny"

Teraz wyświetlane 1 - 2 z 2
  • Miniatura
    Pozycja
    Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego T. XXI Badania nad rozwojem instytucji politycznych i prawnych
    (Oficyna Wydawnicza AFM, 2018) Kruszewski, Tomasz; Gajewska, Jolanta; Cetwiński, Marek; Gałędek, Michał; Mataniak, Mateusz; Sitek, Bronisław; Bieda, Justyna; Machut-Kowalczyk, Joanna; Krzysztofek, Katarzyna; Pokoj, Jakub; Szewczak-Daniel, Mariola; Wałdoch, Jacek; Bednaruk, Waldemar; Dworas-Kulik, Judyta; Marszałek, Piotr Krzysztof; Graczyk, Konrad; Mielnik, Hubert; Truszkowski, Bartosz; Ługowski, Bartłomiej; Majdański, Paweł; Kozyra, Waldemar; Czech-Jezierska, Bożena Anna; Pyter, Magdalena; Kazimierczuk, Marcin
  • Miniatura
    Pozycja
    Wpływ wojen polsko-pomorskich na status prawny Pomorza do X III wieku
    (Oficyna Wydawnicza AFM, 2018) Kruszewski, Tomasz
    Celem artykułu jest dynamiczna analiza konfliktu polsko-pomorskiego w profilu prawno dogmatycznym i historycznoprawnym, z pominięciem kwestii geograficznych i militarnych. Szczególnie ważne jest sprofilowanie problemu, oparte na rozstrzygnięciu, czy książęta pomorscy byli krewnymi Piastów po mieczu, czy po kądzieli. Ostatnio zaczyna upowszechniać się powrót do koncepcji piastowskiego pochodzenia książąt pomorskich, co musi prowadzić do konstatacji, że przed podbojem Mieszkowym nie było na Pomorzu silnych ośrodków władzy. Teoretyczne nadanie Świętopełkowi Mieszkowicowi władzy nad Pomorzem, zakończone wygnaniem macochy Ody wraz z braćmi przyrodnimi, i późniejsze odzyskanie tam władzy całymi wiekami rodziło konflikty m iędzy obu liniami dynastii. Rozważania n a temat wpływu wojen na status prawny średniowiecznego Pomorza m u szą być poprzedzone analizą zakresu władzy cesarskiej nad tą krainą. Historyk państwa i prawa musi dostrzec w źródłach rzecz podstawową, że całe Pomorze od Odry po Gdańsk było jedną jednostką, podległą w średniowieczu władzy zwierzchniej cesarstwa rzymskiego. Jednoznacznie wynika to ze źródeł średniowiecznych. Widukind z Korbei, opisując walki Mieszka I z Wichmanem, wyraźnie rozgranicza status prawny Pomorza od innych ziem polskiego władcy. Podobnie jest u biskupa merseburskiego Thietmara. Ten ostatni pisze wyraźnie, że Mieszko płacił cesarzowi trybut „aż po rzekę Wartę”. Czyli cały obszar Pomorza stanowił pas ziem trybutarnych cesarstwa. Podbój Pomorza zawsze zaczynał się od części wschodniej, a kończył na zachodniej. Tak było już za Mieszka I. Nastąpiło wtedy pełne wcielenie Pomorza do Polski. W okresie po klęsce Mieszka II do śmierci Władysława I Hermana Pomorze pozostawało w luźnej zależności od Polski. Zmieniło się to za Bolesława III Krzywoustego. Podbój Pomorza Zachodniego miał miejsce po 1113 r., może do 1124 r., ale zapiski źródłowe są tu skąpe. Trybut i obowiązek udzielania pomocy był oznaką podległości. Konstrukcje prawne traktatu merseburskiego z Lotarem III znakomicie odczytał Teodor Tyc: „Zwierzchnictwo księcia polskiego stanowi stopień pośredni między księciem pomorskim a najwyższym suwerenem, cesarzem”. Krzywousty złożył hołd lenny, bo Pomorze było pod zwierzchnictwem cesarskim. W okresie rozbicia dzielnicowego doszło ostatecznej klęski polskiej polityki na Pomorzu (jeszcze w 1147 r. Niemcy, Dania i Polska wspólnie występowały przeciwko Pomorzanom). Ostatnią próbą zachowania równowagi między wpływami polskimi i niemieckimi na Pomorzu był układ kruszwicki z 1148 r., jednak Polska, trawiona rozbiciem dzielnicowym, systematycznie traciła kontrolę nad Pomorzem, aż do 1181 r., gdy w Lubece Bogusław I uznał zwierzchność cesarza.