O projekcie

Z ideą upowszechniania wiedzy i nauki nierozerwalnie związany jest ruch Open Access (OA), propagujący udostępnianie materiałów o charakterze naukowym szerokiej grupie odbiorców. Ruch OA zakłada umieszczanie utworów i publikacji w internecie bez ograniczeń technicznych. Korzystanie z nich regulują przepisy prawa autorskiego o dozwolonym użytku, a także wolne licencje Creative Commons. W szczególnych przypadkach mogą mieć zastosowanie przepisy prawa własności przemysłowej, przepisy o ochronie baz danych oraz przepisy prawa cywilnego o dobrach osobistych.

Do wdrażania głównych myśli OA stosuje się dwie podstawowe metody: drogę zieloną (tworzenie repozytoriów) i drogę złotą (publikowanie artykułów w czasopismach naukowych z otwartym dostępem). Realizując projekt repozytorium Biblioteka UAFM angażuje się w szerzenie idei otwartości w nauce.

"Bez właściwego dostępu i upowszechnienia prac naukowych nie można tworzyć nauki i nie można zapewnić choćby minimalnego standardu jakości badań"

/prof. dr hab. inż. Krzysztof Kurzydłowski/

Repozytorium eRIKA to cyfrowa kolekcja dokumentów stanowiących świadectwo naukowej, badawczej oraz dydaktycznej działalności pracowników Uczelni. Podstawową funkcją repozytorium jest gromadzenie oraz udostępnianie w internecie dorobku publikacyjnego społeczności naukowej, w formie: artykułów naukowych, książek i fragmentów książek, rozpraw doktorskich, raportów z prac badawczych, nagradzanych prac magisterskich i licencjackich, skryptów, materiałów konferencyjnych. Repozytorium pełni także funkcję archiwum, zapewniającego trwałą ochronę zdeponowanych obiektów cyfrowych. Celem archiwizacji jest długoterminowe zabezpieczenie użyteczności cyfrowych zasobów, tj. zagwarantowanie obecnym i przyszłym użytkownikom dostępu do czytelnej i zrozumiałej treści cyfrowych dokumentów.

Repozytorium daje możliwość szybkiego publikowania; autorzy mogą samodzielnie umieszczać w nim preprinty, czyli autorskie teksty w wersji przed recenzją. To znany i z powodzeniem stosowany w świecie sposób przyspieszenia procesu komunikacji naukowej. Repozytorium należy postrzegać nie tylko jako kolekcję cyfrowych publikacji dostępnych w dowolnym czasie i z dowolnego miejsca na świecie, ale również jako platformę wymiany informacji o podejmowanych pracach badawczych i naukowych oraz ich wynikach. Jest ono także narzędziem nawiązywania naukowych kontaktów i gromadzenia nieformalnych recenzji udostępnianych treści.

Rejestracja repozytorium w istniejących katalogach i wyszukiwarkach naukowych (m.in. Google Scholar, OpenDOAR, DART-Europe, Registry of Open Access Repositories) wpływa na zwiększenie widoczności dorobku naukowego pracowników uczelni. Działalność repozytorium niesie ze sobą wymierne korzyści związane z publikowaniem w otwartym dostępie:

• promowanie w kraju i na świecie działalności naukowej, badawczej i edukacyjnej;
• zwiększenie widoczności, poczytności i cytowalności publikacji naukowych;
• wzrost prestiżu uczelni;
• zwiększenie szans na nawiązywanie nowych kontaktów naukowych;
• ułatwienie zarządzania zasobami nauki;
• archiwizacja dorobku naukowego – materiały zdeponowane w repozytorium otrzymują niepowtarzalny identyfikator, który umożliwia stały dostęp do danego dokumentu i zabezpiecza go przed zagubieniem w sieci;
• wspieranie edukacji studentów poprzez ułatwienie im dostępu do materiałów dydaktycznych.

"Publikowanie coraz częściej będzie się odbywało elektronicznie, ponieważ umożliwia to rozprzestrzenianie i przekazywanie wyników i wzajemną komunikację w skali niewspółmiernie większej niż ta, która jest możliwa przy użyciu tradycyjnego druku"

/prof. dr hab. Marek Niezgódka/

Repozytorium zostało dofinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w ramach Działalności Upowszechniającej Naukę.