Wprowadzenie: Każdy pacjent ma prawo do skutecznego leczenia bólu pooperacyjnego. Ból pooperacyjny warunkują różnorakie czynniki. Cel pracy: Ocena natężenia bólu u pacjentów po operacji w obrębie jelita grubego oraz zależności pomiędzy natężeniem bólu a czynnikami demograficznymi i klinicznymi. Metoda i materiał: Badanie przeprowadzono w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie na Oddziale Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Gastroenterologicznej wśród 143 pacjentów w wieku od 22 do 90 lat, którzy zakwalifikowani zostali do zabiegu operacyjnego w obrębie jelita grubego. Natężenie bólu przed- i pooperacyjnego oraz satysfakcję z analgezji pooperacyjnej oceniano skalą numeryczną (zakres: 0-10), a natężenie lęku przedoperacyjnego Zmodyfikowaną Skalą HADS (zakres: 0-21). Badano zależność pomiędzy natężeniem bólu pooperacyjnego, a wiekiem, płcią, rodzajem dostępu operacyjnego, rodzajem analgezji pooperacyjnej, liczbą interwencji podjętych przez pielęgniarki w celu uśmierzenia bólu. Analizę statystyczną przeprowadzono z użyciem testów: Szapiro-Wilka, U Manna-Whitneya, Kruskala-Wallisa, współczynnika korelacji lub rang Spearmana. Wyniki: Najsilniejsze dolegliwości bólowe w spoczynku chorzy zgłaszali w 1. godzinie po operacji - 69,2% badanych oceniło ból jako umiarkowany, a 14% chorych odczuwało ból silny. W 4. godzinie po operacji ból umiarkowany domi-nował tylko przy pomiarze w ruchu. Ponad 85% badanych odczuwało ból słaby w 24. godzinie po operacji zarówno w spoczynku jak i w ruchu. Satysfakcja z analgezji była wysoka (mediana 7/10). Większe dolegliwości bólowe odczu-wali mężczyźni niż kobiety (p<0,05) oraz pacjenci po operacji metodą laparoskopową niż laparotomii (p<0,05), otrzy-mujący analgezję dożylną + regionalną niż tylko dożylną (p<0,05). Stosowanie znieczulenia regionalnego jako dodat-kowego znieczulenia do znieczulenia ogólnego wykazało odczuwanie mniejszych dolegliwości bólowych (p<0,05). Odnotowano dodatnią korelację pomiędzy natężeniem bólu pooperacyjnego i natężeniem lęku przedoperacyjnego (p<0,05) oraz liczbą interwencji podjętych przez pielęgniarki w celu uśmierzenia bólu (p<0,05). Wnioski: Najsilniejsze dolegliwości bólowe chorzy odczuwali w pierwszych czterech godzinach po operacji, a najsłab-sze 24. godziny po operacji. Satysfakcja z analgezji była wysoka. Natężenie bólu pooperacyjnego warunkowały płeć, poziom lęku przedoperacyjnego, rodzaj dostępu operacyjnego, rodzaj analgezji pooperacyjnej oraz liczba interwencji podjętych przez pielęgniarki w celu uśmierzenia bólu.

Introduction: Every patient has a right to effective post-operative pain treatment. Post-operative pain is conditioned by various factors. Purpose of the work: The assessment of pain intensity among patients after the surgery within large intestine and rela-tion between pain intensity and clinical and demographic factors. Method and material: The studies were conducted at The University Hospital in Cracow, in the Department of General, Oncological and Gastroenterological Surgery among 143 patients at the age from 22 to 90 years who were classified to surgery within the large intestine. Pain intensity, both pre-operative and post-operative and the satisfaction of the post-operative analgesia were accessed with a numeric scale (scope: 0-10) and the dose of the pre-operative drug by the Modified HADS Scale (scope: 0-21). The relation between post-operative pain and age, sex, the type of surgical access, the type of post-operative analgesia, the number of interventions taken by nurses to relieve pain were studied. The statistical analysis was conducted with the use of the following tests: Szapiro-Wilk test, U Manna-Whitney test, Kruskal-Wallis test, correlation rate or Spearmana ranks. Results: The strongest pain complaints at rest were reported by patients in the first hour after surgery - 69.2% of sub-jects rated pain as medium and 14% suffered from severe pain. 4 hours after surgery, medium pain dominated only when measured in motion. Over 85% of respondents felt weak pain 24 hours after surgery both at rest and in motion. Satisfaction with analgesia was high (median 7/10). More pain was experienced by men than women (p <0.05) and patients after laparoscopic surgery than laparotomy (p <0.05), and patients receiving intravenous analgesia + regional than only intravenous analgesia (p <0.05). The use of regional anesthesia (TAP block, an injection of the wound) as an additional anesthetic for general anesthesia showed the feeling of minor pain (p <0.05). There was a positive correlation between the intensity of post-operative pain and pre-operative anxiety (p <0.05) and the number of interventions taken by nurses to relieve pain (p <0.05). Conclusions: Patients experienced the strongest pain in the first four hours after surgery and the weakest 24 hours after surgery. Satisfaction with analgesia was high. The intensity of post-operative pain was determined by gender, pre-operative anxiety level, type of surgical access, type of post-operative analgesia and number of interventions taken by nurses to relieve pain.