Przeglądaj wg Słowo kluczowe "prevention"
Teraz wyświetlane 1 - 18 z 18
Wyników na stronę
Opcje sortowania
Pozycja Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka 2023, nr 4 (LIII) Bezpieczeństwo biznesu. Aspekty zarządcze(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Chodyński, Andrzej; Marciniak, Dominika; Laszczak, Mirosław; Mazur, Jadwiga; Leśniewski, Michał Adam; Komsta, Piotr; Oliwkiewicz, Barbara; Kozioł, Wojciech; Łojek, Paweł; Grzyb, Mariusz; Woźniak-Zapór, Marta; Banasik, Tomasz; Banasik, Katarzyna; Włodarczyk, Bartosz; Bałamut, Anna; Waśniewski, Krzysztof; Kapera, Izabela; Kwieciński, MirosławZ wprowadzenia: "Współczesne przedsiębiorstwa funkcjonują w warunkach silnej turbulencji otoczenia. Skutki tej turbulencji przejawiają się w postaci możliwych kryzysów przedsiębiorstw, zarówno o charakterze ekonomicznym (m.in. w wyniku zawirowań na rynkach finansowych czy recesji), jak i pozaekonomicznym (wywoływanych przez wojny, katastrofy naturalne, terroryzm, skutki globalnego ocieplenia, pandemie itd.). Narastanie zjawisk o charakterze globalnym (pandemie, katastrofalne zjawiska naturalne, np. huragany, susze i trzęsienia ziemi) powoduje, że podmioty gospodarcze powinny wykazywać się zdolnościami o charakterze rezylientnym1 – zapewniać sobie przetrwanie poprzez dostosowywanie się (na ile to możliwe) do występujących zmian."(...)Pozycja Edukacja zdrowotna jako narzędzie zdrowia publicznego w walce z nowotworami(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Lizak, Dorota; Dębska, Grażyna; Jaśkiewicz, JerzyRecent years have brought changes regarding numerous areas and life domains. They have resulted not only with greater possibilities but also new threats for humans. There can’t be any doubt that malignant diseases are one of the greatest threats for a man. These diseases comprise one of the major problems of many societies. Therefore, engaging all possible resources in the fight against cancer would be reasonable especially when health is believed to have the greatest value.Pozycja Interdyscyplinarna opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Zaborowska, Anna; Pasek, Małgorzata; Przywarta, Małgorzata; Szambelan, Anna; Tylińska, Anna; Dębska, Grażyna; Ciurka, Anna; Cepuch, Grażyna; Michalska, Gabriela; Szymańska, Anita; Szeremiota, Anna; Gronostaj, Iwona; Błoch, Jolanta; Gawlik, Małgorzata; Kubiak, Wioletta; Krajewski, Maciej; Borowiec-Trybulec, Katarzyna; Wolak, Zdzisław; Kulbaka, Ewa; Samardakiewicz, Marzena; Perek, Mieczysława; Krzeczowska, Bożena; Połaska, Krystyna; Lesiak, Aneta; Pyk, Marzena; Zdziebło, Kazimiera; Toporek, Wanda; Łon, Paulina; Lizak, Dorota; Jaśkiewicz, Jerzy; Gołkowski, Filip; Sokołowski, Grzegorz; Zyznawska, Joanna; Wojciechowska, Małgorzata; Antos, Elżbieta; Kopański, Zbigniew; Goździalska, Anna; Drąg, Jagoda; Gawędzka, Anna; Brzewski, Paweł; Wojas-Pelc, Anna; Dębska, Grażyna; Pasek, MałgorzataZ przyjemnością przekazujemy Państwu kolejny tom monografii Interdyscyplinarna opieka nad pacjentem z chorobą nowotworową, która powstała przy współpracy Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Onkologicznych z Wydziałem Zdrowia i Nauk Medycznych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Problematyka przedstawiona w publikacji dotyczy wieloaspektowej opieki nad chorym na nowotwór. Opracowania są doniesieniami z badań naukowych, w których autorzy przedstawiają wnioski i kierunki działań dla praktyków. Równie dużą wartość mają rozdziały, w których praktycy dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem z pracy z chorymi i ich rodzinami. Tematyka monografi i dotyczy m.in.: edukacji zdrowotnej, komunikowania się, opieki nad chorym poddawanym chemioterapii, leczeniu chirurgicznemu, radioterapii i rehabilitacji. Pragniemy, aby ta książka swoją merytoryczną zawartością stała się istotnym wkładem w uczczenie tak ważnych dla pielęgniarstwa rocznic, obchodzonych w 2011 r.Pozycja Kilka słów o karze – ujęcie ogólne(Oficyna Wydawnicza AFM, 2017) Krzeczek, Monika; Molis, KatarzynaKara, jej cel i istota to zagadnienie badawcze, wokół którego narosło wiele kontrowersji. Dotychczasowe badania wskazują, że o karze powiedziano już prawie wszystko. Jednak należy zaznaczyć, że ważnym obszarem jest przyszłość kary i karania oraz zagadnienia, które nadal stają się tematem do dyskusji. Kara odgrywa ważną rolę w obszarach społecznych i należy podkreślać ważne zagadnienia, jakimi są istota, profilaktyka oraz celowość kary.Pozycja Państwo i Społeczeństwo 2019, nr 4 Medycyna i Zdrowie publiczne(Oficyna Wydawnicza AFM, 2019) Kalemba-Drożdż, Małgorzata; Kopiński, Piotr; Kadučáková, Helena; Tretinová, Barbora; Macko, Magdalena; Senderek, Tomasz; Girzelska, Joanna; Adamczuk, Justyna; Fecko-Gałowicz, Kinga; Nieckula, Magdalena; Kozieł, Dorota; Florek, Renata; Bajcarczyk, Renata; Przybytek, Monika; Filipowicz-Ciepły, Justyna; Kordek, Radzisław; Taran, Katarzyna; Orzechowska, Magdalena; Kuncman, Wojciech; Przybylski, Grzegorz; Dąbrowska, Anita; Gołda, Ryszard; Pilaczyńska-Cemel, MartaZe wstępu: "Prezentujemy Państwu kolejny numer „Państwa i Społeczeństwa” poświęcony zagadnieniom medycyny i zdrowia publicznego, który zawiera sześć prac oryginalnych, dwie prace poglądowe i jeden opis przypadku. To drugi zeszyt medyczny wydany w tym roku. Zestawienie prac oryginalnych otwiera artykuł, w którym zespół Marty Pilaczyńskiej-Cemel i wsp. analizuje parametry stanu zapalnego oraz osoczowe stężenie kompleksów immunologicznych, a następnie stawia wniosek o przewadze humoralnej odpowiedzi swoistej w zaawansowanym stadium raka płuca. W kolejnych dwóch pracach – których pierwszym autorem jest Wojciech Kuncman – zreferowano wyniki badań histoimmunologicznych nad ekspresją genów kodujących dwa białka, tj. GCDFP-15 oraz fosfatazę tyrozynową 4A3 w raku piersi, które zostały wykonane przez zespół z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Wstępne wnioski podkreślają istotne znaczenie kliniczne badania ekspresji obu genów. Małgorzata Kalemba-Drożdż zaproponowała badania nad wpływem rodzaju diety: wegańskiej/wegetariańskiej i niewykluczającej mięsa na stężenie metali ciężkich i dioksyn w mleku kobiet. Uzyskane pilotażowe wyniki wskazują na inne czynniki niż dieta, które mogą wywierać wpływ na poziom toksyn w mleku kobiecym. Często obserwowanym problemem zdrowotnym wśród osób pracujących głosem jest zawodowa niewydolność głosu. W tym numerze Justyna Filipowicz-Ciepły i Monika Przybytek przedstawiają efekty fizjoterapii tego typu zaburzeń. Dział prac oryginalnych zamyka tekst Renaty Bajcarczyk i wsp. poruszający ważny społecznie problem, jakim jest profilaktyka raka szyjki macicy i szczepienia przeciwko wirusowi HPV."(...)Pozycja Państwo i Społeczeństwo nr 4, 2015 : Edukacja - Wychowanie - Rodzina(Oficyna Wydawnicza AFM, 2015) Olearczyk, Teresa; Mydel, Rajmund; Kliś, Maria; Grabowska, Magdalena; Białek, Katarzyna; Mirski, Andrzej; Kowal, Tomasz; Bolek, Katarzyna; Kowalczyk, Robert; Lew-Starowicz, Zbigniew; Balcer, Wiktor; Bodek-Szumiec, Beata; Kožuh, Anna; Rozwadowska, Elżbieta; Bienias, Aleksandra; Dobrzański, Artur; Leśniak, Małgorzata; Majchrowski, Jacek M.Problematyka prezentowanych w niniejszym tomie opracowań oscyluje wokół trzech wiodących kwestii: edukacji i kształcenia, problemów wychowania oraz problemów związanych z funkcjonowaniem rodziny, a podejmujący je autorzy to nie tylko uznane w swojej dziedzinie autorytety, ale także młodzi adepci takich dyscyplin naukowych jak psychologia, pedagogika oraz socjologia.Pozycja Pielęgniarstwo na rzecz milenijnych celów rozwoju(Oficyna Wydawnicza AFM, 2014) Cisińska, Anna; Cisińska, Grażyna; Foryś, Zofia; Dębska, Grażyna; Królczyk, Celina; Gibas, Beata; Iwanicka-Maciura, Anna; Smoleń, Ewa; Jaśkiewicz, Jerzy; Goździalska, Anna; Kowalewska, Marta; Kamusińska, Elżbieta; Słopiecka, Aleksandra; Ciosek, Marta; Dorota Karwat, Irena; Rudek, Joanna; Seń, Mariola; Lizak, Dorota; Słopiecka, Aleksandra; Słopiecka, Elżbieta; Stawarz, Barbara; Lewicka, Magdalena; Sulima, Magdalena; Krucoń, Anna; Pyć, Maria; Szymańska, Iwona; Kilańska, Dorota; de Raeve, Paul; Dominiak, Iwona; Żdżalik, Elżbieta; Zięba, Maria; Strama, Teresa; Dobrowolska, Beata; Foryś, Zofia; Jaśkiewicz, JerzyPielęgniarki odgrywają kluczową rolę w realizacji milenijnych celów rozwoju włączając się w wiele zróżnicowanych działań na poziomie zarówno lokalnym, krajowym, jak i międzynarodowym. Są to działania m.in. o charakterze wychowawczo- edukacyjnym, opiekuńczo-terapeutycznym, badawczym, jak i politycznym. Przykładem takich działań jest materiał zawarty w niniejszej monografii, w której znalazły się wyniki dociekań naukowych prezentujące aktywność środowiska pielęgniarskiego na rzecz społeczności pacjentów w zdrowiu i w chorobie oraz na rzecz grupy zawodowej pielęgniarek, zmagającej się z wieloma problemami, których rozwiązanie ma istotny związek z realizacją funkcji zawodowych przedstawicieli tej profesji. Tematyka prac składających się na monografię Pielęgniarstwo na rzecz milenijnych celów rozwoju jest bogata i pokazuje różnorodność zainteresowań badawczych pielęgniarek, co nierozerwalnie wiąże się z wielowymiarowością roli społeczno- zawodowej pielęgniarki – także w kontekście realizacji przyjętych przez ONZ celów.Pozycja Poziom wiedzy studentek kierunku pielęgniarstwo na temat czynników ryzyka i profilaktyki raka piersi(Oficyna Wydawnicza AFM, 2015) Tomaszek, Lucyna; Dębska, Grażyna; Kotyza, MałgorzataWprowadzenie: Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Wiedza na temat choroby i regularne badania profilaktyczne są najistotniejszym czynnikiem zmniejszającym ryzyko jej rozwoju. Celem pracy była ocena poziomu wiedzy studentek kierunku pielęgniarstwo na temat czynników ryzyka, objawów klinicznych raka piersi i zasad profilaktyki choroby oraz postaw wobec badań profilaktycznych w zależności od etapu edukacji. Materiał i metody: Badanie ankietowe przeprowadzono wśród studentek pierwszego (n = 30), drugiego (n = 20) i trzeciego roku (n = 31) kierunku pielęgniarstwo na studiach pierwszego stopnia. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. Analizę statystyczną przeprowadzono za pomocą testów: Shapiro-Wilka, Kruskala-Wallisa, porównań wielokrotnych, Chi2, Fishera, korelacji rang Spearmana. Przyjęto kryterium znamienności statystycznej p < 0, 05. Wyniki: Studentki trzeciego roku udzieliły istotnie więcej poprawnych odpowiedzi z zakresu wiedzy na temat raka piersi niż pierwszego roku (Me 17 vs 14), a zależność pomiędzy poziomem wiedzy i wiekiem badanych była przeciętna (r = 0,41; p < 0,05). Częściej też wykonywały samobadanie piersi niż studentki drugiego i pierwszego roku (55% vs 15% i 55% vs 30%). W przeciągu ostatniego roku zaledwie 32% ogółu ankietowanych miało wykonane badanie piersi przez lekarza, a 26% deklarowało, że kiedykolwiek miało wykonane ultrasonografię lub mammografię piersi. Najczęstszym źródłem informacji (44%) na temat profilaktyki raka piersi były broszury, prasa, ulotki oraz informacje ze studiów. Wnioski: Poziom wiedzy studentek kierunku pielęgniarstwo na temat profilaktyki raka piersi, czynników ryzyka i objawów klinicznych zależy od wieku badanych oraz etapu kształcenia i jest nadal niewystarczający. Studentki pomimo świadomości, że wczesne wykrycie nowotworu piersi zwiększa skuteczność leczenia, wykonują badania profilaktyczne niesystematycznie.Pozycja Problem inicjacji narkotykowej wśród młodzieży oraz profilaktyka zjawiska(Oficyna Wydawnicza AFM, 2015) Kowal, TomaszSteadily increasing access to psychoactive drugs and often fascinated positive image of drugs, artifi cially created by the media and various subcultures requires drastic increase in prevention activities. The fi rst contact with drugs usually falls on puberty and experiment with new experiences psychophysical. Often young people during this period seek to identify and accept their own „self” in society. Unfortunately, this creates a high risk of addiction to psychoactive substances. The publication trying to bring any circumstances and causes of fi rst contact with the drug, the risks it may bring in the future and preventive measures to be taken to avoid or signifi cantly reduce the phenomenon. The rest of the article is devoted to the treatment of addiction and prophylactic methods to prevent and largely can help to reduce the incidence of drug abuse.Pozycja Programy profilaktyczne na rzecz podnoszenia bezpieczeństwa hybrydowego(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Mazur, JadwigaWspółczesne zagrożenia hybrydowe są wyzwaniem dla kreatorów bezpieczeństwa i wymagają nowych rozwiązań w celu ich zapobiegania. Jednym z takich rozwiązań jest tworzenie programów profilaktycznych zapobiegających radykalizacji i mowie nienawiści. Programy te powinny być oparte na naukowych podstawach, dobrze zaprojektowane i uwzględniające wiedzę z psychologii, socjologii, prawa i bezpieczeństwa. Programy kierowane do młodzieży powinny uwzględniać też wyzwania związane z adolescencją i być prowadzone przez specjalistów z najnowszą wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami. Celem prezentowanego badania ewaluacyjnego programu profilaktycznego było sprawdzenie skuteczności programu edukacyjnego „Rozumiem=Szanuję”, zapobiegającego radykalizacji wiodącej do dyskryminacji i mowy nienawiści. Badanie pozwoliło stwierdzić, że założone cele programu zostały zrealizowane. W celu wszechstronnego ujęcia oceny skuteczności programu zostały przeprowadzone analizy źródeł zastanych i wywołanych oraz badania jakościowe (wywiady) i ilościowe (technika ankiety), dokonywane po realizacji poszczególnych modułów programu.Pozycja Przestępczość - resocjalizacja - profilaktyka. Współczesne aspekty(Oficyna Wydawnicza AFM, 2020) Zinkiewicz, Beata; Kranc, Michał; Niedzielski, Mariusz; Śmigacz-Skawicka, Katarzyna; Czerwińska-Jakimiuk, Ewa; Malak, Małgorzata; Pułka, Jolanta; Grzesiak, Krystyna; Skulicz, DanutaZ wprowadzenia: "Zagadnienia współczesnej przestępczości (a zwłaszcza dostrzegalnych zmian w jej rozmiarach i coraz bardziej zróżnicowanym obrazie), społecznej reakcji na to zjawisko i związanych z nim prób instytucjonalnie zorganizowanej interwencji profilaktyczno-resocjalizacyjnej znajdują się w orbicie zainteresowań przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Specjaliści zwracają uwagę na kilka istotnych aspektów przestępczości. Jednym z nich są coraz bardziej odczuwane trudności w trafnym diagnozowaniu mechanizmów prowadzących do naruszania standardów prawnych, ponieważ wyjaśnianie przyczyn przestępczości jedynie w oparciu o ugruntowane w nauce teorie kryminologiczne wydaje się zabiegiem niewystarczającym."(...)Pozycja Radykalizacja jako kategoria analityczna w profilowaniu terrorystów(Oficyna Wydawnicza AFM, 2014) Borkowski, RobertKwestia radykalizmu i radykalizacji jest ważnym obszarem badań współczesnego terroryzmu. Najważniejsze zagadnienia badawcze obejmują pytania o proces nabywania ekstremistycznych przekonań oraz o metody rekrutacji i indoktrynacji terrorystycznych organizacji. Najtrudniejsze pytania dotyczą punktów zwrotnych w biografi i potencjalnych terrorystów. Inne istotne kwestie badawcze to m.in. pytania o to, czy procesy radykalizacji w przypadku grup skrajnej lewicy, skrajnej prawicy oraz fundamentalistów religijnych są takie same, czy też są odmienne. Wreszcie, czy istnieje różnica między radykalizacją w grupach terrorystycznych a samoradykalizacją zamachowców działających samodzielnie. Takie badania byłyby użyteczne z punktu widzenia polityki bezpieczeństwa i prewencji antyterrorystycznej. Jeśli można byłoby dokładnie profi lować środowiska, w których może wystąpić radykalizacja, to można byłoby zapobiec pojawieniu się struktur organizacyjnych. Takie rozwiązanie dałoby ogromne możliwości rządzącym oraz poszerzałoby zakres władzy służb specjalnych, co w konsekwencji mogłoby przekształcić współczesne demokracje w dystopijne państwa policyjnego nadzoru.Pozycja Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały 2021, nr 1 (28)(Oficyna Wydawnicza AFM, 2021) Partyk, Aleksandra; Świątkowski, Andrzej Marian; Adamus, Rafał; Bernardi, Renato; Pancotti, Heloísa; Vecchio, Fabrizio Bon; Vieira, Débora Manke; Alcici, Lucas Moreira; Włodek, Maciej; Wierzbicka, Karolina; Tirică, Alina-Mihaela; Kapera, Artur; Kapera, Jacek; Wolak, Grzegorz; Turek, RoksanaZ wprowadzenia: "Glosowana uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2020 r., III CZP 44/191, została podjęta w sprawie z powództwa Fabryki […] S.A. w W.2 przeciwko Skarbowi Państwa – Staroście J. o ustalenie wypowiedzenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za nieuzasadnione. Stanowiła odpowiedź na zagadnienie prawne przedstawione do rozstrzygnięcia w trybie art. 390 § 1 k.p.c., przez Sąd Okręgowy w J., które brzmiało: „Czy uchybienie przez właściwy organ lub użytkownika wieczystego – wynikającego z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami3 – 14-dniowego terminu do wniesienia sprzeciwu od orzeczenia samorządowego kolegium odwoławczego skutkuje oddaleniem powództwa czy odrzuceniem pozwu?”."(...)Pozycja The relationship between self-efficacy and health behaviours and the level of knowledge of breast cancer prevention among professional nurses(Oficyna Wydawnicza AFM, 2024) Seń, Mariola; Trybała, Katarzyna; Stołkowska, Alicja; Klisowska, IwonaIntroduction: Breast cancer is the most frequently diagnosed cancer in Poland. It develops slowly, very often without any symptoms for a long time. The key element in the prevention of breast cancer, which affects the rate of incidence, is women’s knowledge of the disease and participation in screening tests. Aim: The purpose of this study is to assess the relationship between the prevalence and intensity of health behaviours and self-efficacy and the level of knowledge about breast cancer prevention in a group of professional nurses. Material and methods: The study involved 125 nurses employed at the St. John Paul II Hospital in Krakow. Standardised tools were used in the study: Generalized Self-Efficacy Scale (GSES), Health Behavior Inventory (HBI) and a self-designed questionnaire assessing knowledge about breast cancer prevention. Results: Nurses with higher education presented a higher level of knowledge regarding breast cancer prevention. Women with a high intensity of health behaviours in the preventive domain showed a better knowledge of breast cancer topics. Similarly, nurses characterised by a strong sense of self-efficacy presented a higher level of knowledge in this area. Conclusions: Almost half of the nurses surveyed presented a good level of knowledge about breast cancer prevention. The severity of health behaviours was rated as average, slightly higher in preventive behaviours and lower in terms of health practices. The stronger the sense of self-efficacy, the higher the level of knowledge and the higher the intensity of health behaviours.Pozycja Wiedza nastolatek i ich matek na temat profilaktyki raka szyjki macicy oraz szczepionek przeciwko wirusowi HPV(Oficyna Wydawnicza AFM, 2019) Bajcarczyk, Renata; Florek, Renata; Kozieł, DorotaWprowadzenie: Zakażenie wysokoonkogennymi typami wirusa HPV jest w 70-80% związane z rozwojem raka szyjki macicy. Profilaktyka pierwotna tego rodzaju raka polega na edukacji i szczepieniu dziewcząt w wieku 11-12 lat, przed rozpoczęciem przez nie inicjacji seksualnej (zalecenia PTG). Szczepienie przeciwko wirusowi HPV nie jest jednak obowiązkowe. Celem pracy jest zbadanie wiedzy kobiet i ich córek na temat profilaktyki raka szyjki macicy, w tym: badań cytologicznych, możliwości zakażenia wirusem HPV oraz szczepionek przeciwko wirusowi. Materiał i metody: Grupę badawczą stanowiły uczennice dwóch szkół średnich w Tarnobrzegu i ich matki. Jako metodę badawczą zastosowano autorski kwestionariusz. Wyniki: Otrzymano 105 prawidłowo wypełnionych ankiet od córek i 46 od matek. Matki najczęściej wykonują badanie cytologiczne raz na rok (50%) i prawidłowo określają czas odpowiedni na jego wykonanie (54,3%). Wraz z córkami posiadają wiedzę o badaniu oraz znają związek pomiędzy zakażeniem wirusem HPV a rakiem szyjki macicy. Obie grupy określają się jako zwolenniczki szczepień (matki 60,8%; córki 80%), jednak w grupie matek tylko 8,6% kobiet zaszczepiło swoje córki, natomiast 59% córek chciałoby się zaszczepić. Wnioski: Zarówno matki, jak i córki posiadają wiedzę na temat badania cytologicznego, związku pomiędzy zakażeniem wirusem HPV a rozwojem raka szyjki macicy oraz znają drogę zakażenia wirusem. Natomiast wiedza matek na temat szczepień przeciwko wirusowi HPV jest niewystarczająca - badane kobiety nie znają szczepionek, nie wiedzą kiedy zaszczepić swoje córki i obawiają się skutków ubocznych szczepień.Pozycja Zachowania samobójcze wśród dzieci i młodzieży – charakterystyka ryzyka i profilaktyka(Oficyna Wydawnicza AFM, 2016) Rzadkowska, MartaSamobójstwa dzieci i młodzieży to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów w tej grupie wiekowej. Dane epidemiologiczne pokazują, że zarówno w Polsce, jak i na świecie zjawisko samobójstw i zachowań parasuicydalnych wzrasta w grupach młodzieżowych. Dziewczęta częściej popełniają próby samobójcze poprzez zażycie tabletek, natomiast chłopcy częściej dokonują skutecznych zamachów poprzez powieszenie lub użycie broni palnej. Na podstawie literatury przedmiotu można wskazać czynniki ryzyka: demograficzne, psychologiczne, psychiatryczne, ekonomiczne, biologiczne. Rozpoznanie czynników ryzyka i przyczyn zachowań suicydalnych pozwala na tworzenie skutecznych programów profilaktycznych. Wśród najbardziej skutecznych strategii zapobiegania samobójstwom wyróżnia się współpracę wielu służb z grupami i rodzinami wysokiego ryzyka, wczesne wykrywanie problemu i monitorowanie.Pozycja Zagrożenia zdrowotne wśród dzieci i młodzieży. T. 1(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Kurc-Darak, Bożena; Chrustowska, Paula; Kalemba-Drożdż, Małgorzata; Kubasiak, Marta; Oleksiuk, Klaudia; Dziubanek, Grzegorz; Krzemińska, Sylwia; Borodzicz-Cedro, Adriana; Arendarczyk, Marta; Kędra, Edyta; Kamińska, Ewelina; Gładka, Renata; Letka, Edyta; Przestrzelska, Monika; Knihinicka-Mercik, Zdzisława; Kazimierczak, Iwona; Krupa, Karolina H.; Wolny, Agata; Krysa, Marzena; Przyłuska, Paulina; Seń, Mariola; Kulik, Halina; Łytkowska, Agnieszka Olga; Dutkiewicz, Stanisława; Woźniak-Holecka, Joanna; Jenel, Anna; Klisowska, Iwona; Dąbek, Anna; Zborowska, Iwona; Tabin, Sylwia; Tabin, Iwona; Tabin, Katarzyna; Rumieniuch, Krystyna; Seń, Mariola; Dębska, GrażynaPozycja Zagrożenia zdrowotne wśród dzieci i młodzieży. T. 3(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Felińczak, Anna; Szymańska-Pomorska, Grażyna; Seń, Mariola; Misiak, Krystyna; Hamma, Faustina; Zięba, Maria; Ławska, Wioletta; Dębska, Grażyna; Kuciel-Lewandowska, Jadwiga; Kokocińska, Anna; Paprocka-Borowicz, Małgorzata; Szybińska, Małgorzata; Bogut, Bożena; Kierzek, Andrzej; Modl, Małgorzata; Foryś, Zofia; Cepuch, Grażyna; Kurpas, Donata; Staniszewska, Jadwiga; Klisowska, Iwona; Krysa, Marzena; Oleksiuk, Klaudia; Kubasiak, Marta; Marchwińska-Wyrwał, Ewa; Dąbek, Anna; Tabin, Iwona; Stelmaszyk, Małgorzata; Wrońska, Elżbieta; Terlecka, Wioleta; Jankowska, Karolina; Kulik, Krystyna; Dutkiewicz, Stanisława; Ławska, Wioletta; Zięba, Maria; Mirek, Monika; Laurman-Jarząbek, Edyta; Szpringer, Monika; Mazur, Eliza; Zborowska, Iwona; Twardak, Jerzy; Kaczmarczyk, Grzegorz; Korusiewicz, Agata; Machnik, Grzegorz; Zapała, Małgorzata; Pelc, Ewa; Czapla, Monika; Piłat, Iwona; Fal, Andrzej M.; Seń, Mariola; Dębska, Grażyna