Stach from Warta Szukalski and the Tribe of the Horned Heart: though this be madness, yet is there method in it
Ładowanie...
Data wydania
2012
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1643-8299
eISSN
1643-8299
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Dwie dekady międzywojnia miały w Polsce charakter wyjątkowy. Radość
z odzyskanej wolności osłabiały problemy kraju – zniszczonego wojną i podzielonego
przez zabory. Budowa II Rzeczypospolitej nie miała tylko charakteru politycznego czy
gospodarczego. Grupa artystów, m.in. Marian Wawrzeniecki, Stanisław Jakubowski,
Zofi a Stryjeńska czy Stanisław Szukalski, kontynuując dziewiętnastowieczne tradycje
słowianofi lskie, przestawiła wizję odrodzonej polskiej kultury narodowej. Pragnęli oni
odrodzenia „prawdziwej” polskiej kultury i sztuki, dominująca bowiem przed zaborami
kultura sarmacka zbankrutowała – zwłaszcza, że jej głównym rysem była swoista trauma,
manifestująca się poczuciem niższości wobec narodów zachodnich. Ten uraz miał być
wynikiem przyjęcia przez Polskę chrztu – fakt ten złamał polską dumę, zniszczył pogański
porządek Słowian, wprowadzając chrześcijański ład zachodni. Wśród niektórych
polskich myślicieli, do których należeli też neopoganie, dominował pogląd, że uwolnić
się od tego poczucia można poprzez powrót do wyklętej przez wieki słowiańskiej kultury
i religii. Słowiański, pogański kontekst był też stałą cechą twórczości Stanisława
Szukalskiego – pojawiał się w każdym numerze redagowanego przez niego czasopisma
„Atak Kraka”. Cechą wyróżniającą twórczość Szukalskiego był również jego negatywny
stosunek do kleru i chrześcijaństwa oraz pochwała słowiańskiej kultury pogańskiej,
która powinna stać się fundamentem wolnej Polski, tzw. Polski II. Było to spojrzenie kontrowersyjne, czasami ocierające się o absurd – swego rodzaju słowiańska wersja totalitaryzmu
– nie budzi jednak zdziwienia, bo teoria formowała się w latach wzrastającej
popularności hitleryzmu, włoskiego faszyzmu, komunizmu, które to ruchy silnie fascynowały
autora tejże koncepcji.
Opis
Tematy
Słowa kluczowe
Źródło
Państwo i Społeczeństwo 2012, nr 3, s. 121-130.