Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 3270
Pozycja Łukasz Ciepliński (1913–1951) – bohater niedoceniony(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Wójcik, Zbigniew K.Celem artykułu jest przybliżenie postaci płk. Łukasza Cieplińskiego – oficera służby stałej Wojska Polskiego, w tym ZWZ/AK, następnie działacza Zrzeszenia WiN i ostatniego prezesa jego Zarządu Głównego. Skazanie Cieplińskiego przez komunistyczny sąd wojskowy na karę śmierci za służbę w konspiracji antyniemieckiej na Podkarpaciu oraz antykomunistyczną działalność niepodległościową w pierwszych latach tzw. Polski Ludowej sprawiło, że jednocześnie wymazany został z kart historii Polski. Niemniej jego biografia zawiera fakty i zdarzenia, które budują świadomość historyczną współczesnych Polaków, a czego przeczucie zawarł w grypsach, pisanych z celi śmierci do żony i syna.Pozycja Etos Armii Krajowej na tle portretu zbiorowego oficerów czasu wojny Obwodów Olkusz ZWZ/AK oraz możliwości i sposoby jego implementacji w Siłach Zbrojnych RP(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Łydka, Andrzej P.Celem artykułu jest identyfikacja etosu żołnierzy Armii Krajowej (AK) oraz ocena możliwości jego wdrożenia w Siłach Zbrojnych RP. W artykule przedstawiono życiorysy siedmiu oficerów czasu wojny z Obwodów Olkusz AK, omówiono obecny system kształcenia obywatelskiego w wojsku oraz wskazano możliwe sposoby wprowadzenia etosu AK do współczesnej edukacji. Ze względu na ograniczony czas na kształcenie obywatelskie w programach szkolenia pododdziałów Wojska Polskiego jedyną drogą przekazania żołnierzom etosu AK jest samokształcenie, które polega na przyswajaniu wiedzy dotyczącej działalności osób w strukturach AK. Popularyzacja wzorców osobowych jest jednym z najbardziej skutecznych sposobów wychowania młodzieży. W tym celu należy wykorzystać nie tylko tradycyjne nośniki informacji (książki), ale również nowoczesne (np. aplikacje w smartfonach i e-booki). Niezbędna jest również współpraca ministerstw odpowiedzialnych za obronę narodową, edukację narodową oraz kulturę i dziedzictwo narodowe.Pozycja Znaczenie dziedziczenia tradycji cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej przez Jednostkę Wojskową GROM(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Orłowski, PiotrW artykule opisano najważniejsze aspekty związane z dziedziczeniem tradycji cichociemnych spadochroniarzy Armii Krajowej przez Jednostkę Wojskową GROM. Przedstawiono specyfikę tego konkretnego przypadku, a także wskazano, jak ważnym elementem, z punktu widzenia funkcjonowania każdej składowej Sił Zbrojnych RP, jest świadomość dziedziczonych tradycji oraz ich kontynuacja. GROM, będąc wiodącym elementem w Siłach Zbrojnych RP, jest szczególnym przykładem ilustrującym przedmiotowe zjawisko.Pozycja Historia placówki zrzutowej „Buk” i znaczenie wsparcia lotniczego Armii Krajowej dla żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego na wybranym przykładzie(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Lasoń, MarcinW artykule opisano przeprowadzone badania, których celem było ustalenie lokalizacji placówki zrzutowej „Buk” wykorzystywanej w czasie II wojny światowej do dostaw wsparcia materiałowego dla żołnierzy Armii Krajowej w obwodzie AK Radomsko. W wyniku prac opartych zarówno na literaturze przedmiotu, materiałach źródłowych (w tym spisanych wspomnieniach żołnierzy AK) oraz relacjach naocznych świadków lub ich rodzin, jak i na badaniach terenowe, ustalono z całą pewnością, gdzie znajdowało się poszukiwane miejsce. Ponadto zrealizowano cel, którym było zbadanie znaczenia zrzutów dla morale żołnierzy AK. W sposób jednoznaczny podkreślają oni, że oznaczały one o wiele więcej niż dostawy potrzebnego sprzętu. Traktowane były bowiem jako dowód na łączność sił zbrojnych w kraju (AK) i tych na Zachodzie. Tym samym zachęcały do szkoleń, służby, ofiarności, co w warunkach okupacyjnych wymagało wielkiej siły woli. W artykule ukazano również, że pamięć o tych wydarzeniach ma znaczenie dla kształtowania postaw patriotycznych współczesnych Polaków.Pozycja Internetowa Baza Kresowych Żołnierzy Armii Krajowej jako forma upowszechniania i rozwoju wiedzy o żołnierzach polskiego podziemia niepodległościowego(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Grott, Olgierd; Chudzicka, Joanna; Kordas, KarolCelem artykułu jest zaprezentowanie tworzonej w Muzeum Armii Krajowej im. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie cyfrowej Bazy Kresowych Żołnierzy Armii Krajowej (BKŻAK) na tle baz zagranicznych i polskich podobnego typu. BKŻAK, zawierając kilkustopniowy system wyszukiwania, stanowi zaawansowane cyfrowe narzędzie do prac badawczych, umożliwiając wgląd do danych osobowych oraz informacji źródłowych. Ponadto pełni rolę popularyzatorską. Funkcjonowanie bazy przyczynia się do szerzenia wiedzy o walkach prowadzonych na terytorium Kresów Wschodnich przez konspiracyjne oddziały Polskiego Państwa Podziemnego. W artykule pokazano walory tworzenia tego typu baz danych, które stanowią ważny element utrwalający w zbiorowej pamięci zasługi AK w walce o niepodległą Polskę.Pozycja Tradycje Armii Krajowej kultywowane w Jednostce Wojskowej Komandosów(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Wronka, PawełArtykuł poświęcony jest tradycjom Armii Krajowej (AK) (batalionów „Parasol”, „Zośka” oraz „Miotła”) kultywowanym w najstarszej jednostce Wojsk Specjalnych – Jednostce Wojskowej Komandosów (JWK) w Lublińcu. W artykule przedstawione zostało, jak żołnierze JWK z dumą kultywują tradycje AK. Dziedziczone tradycje AK widoczne są na najważniejszych symbolach JWK, takich jak: sztandar i oznaka rozpoznawcza JWK, oznaki rozpoznawcze pododdziałów, odznaka pamiątkowa Zespołu Bojowego C oraz pomnik ku czci żołnierzy formacji specjalnych. Pielęgnując dziedziczone tradycje AK, JWK realizuje wiele aktywności, przede wszystkim uroczystości rocznicowe (m.in.: rocznica wybuchu powstania warszawskiego, akcji pod Arsenałem, akcji Koppe i akcji Kutshera), urodziny kombatantów, spotkania świąteczne, działalność klubu JWK i wiele innych, często organizowanych oddolnie przez poszczególne zespoły lub wręcz pojedynczych żołnierzy (np. nadanie gen. bryg. Januszowi Brochwicz-Lewińskiemu pseud. „Gryf” tytułu honorowego członka JWK, opracowanie specjalnego kalendarza na 70. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego czy opracowanie przy współpracy z Muzeum Powstania Warszawskiego filmu pod tytułem Upamiętniaj godnie). Dla żołnierza JWK dziedziczenie tradycji to nie ciążący obowiązek, lecz zaszczyt z bycia spadkobiercą najlepszych polskich pododdziałów specjalnych okresu II wojny światowej. Dziedziczenie tradycji batalionów „Parasol”, „Zośka” i „Miotła” ma także znaczenie dla wykonywania obowiązków przez żołnierzy JWK. Przez ponad dekadę komandosi z Lublińca udowadniają, iż należą do najwyższej światowej ligi wojsk specjalnych. „Parasolki”, „Miotły” i „Zośki” były widoczne m. in. w Afganistanie, gdzie przez kilkanaście lat 1. Pułk Specjalny Komandosów, a następnie JWK odpowiadała nie tylko za prowadzenie operacji największego ryzyka, lecz również za szkolenie lokalnych sił specjalnych. To spadkobiercy „Parasola” wspólnie z wyszkolonymi przez siebie „tygrysami” przeprowadzili jedną z najbardziej efektownych operacji w historii misji ISAF – operację Sledgehammer. Żołnierze JWK to ambasadorzy swoich poprzedników, którzy swoimi czynami dbają o to, by pamięć o wielkich patronach nigdy nie została zatracona.Pozycja Cichociemny i nauczyciel – Władysław Wiśniewski pseud. „Wróbel”, „Pasek”. Wspomnienie w związku z 40. rocznicą śmierci(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Kraj, KazimierzArtykuł poświęcony został postaci nauczyciela i cichociemnego Władysława Wiśniewskiego. Prezentowany cichociemny był związany z Krakowem przez rodzinę i pracę. Urodził się jako chłopski syn, a w dwudziestoleciu międzywojennym uzyskał maturę, stając się tym samym jednym z 250 tys. abiturientów tego okresu.Pozycja Dziedziczenie tradycji Armii Krajowej we współczesnych Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Wywiał, PrzemysławW artykule zaprezentowano formy dziedziczenia tradycji Armii Krajowej (AK) we współczesnych Siłach Zbrojnych RP. Omówiono podstawy prawne dziedziczenia tradycji orężnych w Wojsku Polskim. Ukazano przykłady dziedziczenia tradycji AK w wybranych formacjach wojskowych. Odwołują się do nich przede wszystkim Wojska Specjalne i Wojska Obrony Terytorialnej.Pozycja The civic engagement of representatives of generation Z: an attempt to develop a research tool and the first pilot study(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Radzioch, Joanna; Scheffs, ŁukaszCivic engagement and the civil society remain essential components of a democratic system. Using the theories of Karl Mannheim concerning the existence of generations, the authors of this text have undertaken to develop a research tool (a questionnaire), which will enable them to verify the extent to which civic engagement is prevalent among representatives of generation Z, that is, individuals born between 1995 and 2008. The text contains information about how the questionnaire was created, describing the process of selecting the questions in detail, and presents the results of pilot studies conducted in June 2023.Pozycja Blockchain in digital administration as a strengthening element for the implementation of sustainable development goals(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Majorek, MartaIn an era defined by growing sustainability challenges, public administration has a pivotal role in addressing these issues. The convergence of public administration, blockchain technology, and sustainable development initiatives and challenges is at the forefront of smart governance practices. This article explores the intricate interconnections between these domains, shedding light on the transformative potential of blockchain technology in enhancing the transparency, efficiency, and accountability of public administration while promoting, at the same time, main sustainability goals. Through an analysis of scholarly insights and some practical implementations, the article highlights the benefits, challenges and strategic considerations associated with this synergy. It underscores the need for collaborative, cross-sectoral efforts and comprehensive policy frameworks to leverage blockchain’s potential for fostering smart governance practices. The crucial questions that should be answered concern how the digitalisation of public information and use of advanced ICT have reshaped the public administration sphere, and how they influence the implementation of the idea of sustainable development. Ultimately, the article emphasises the pivotal role of blockchain – public administration interdependence in shaping a more resilient, accountable, and environmentally conscious model of public management, aligned with the global sustainable development agenda.Pozycja A story tailored for every Pole. Strategies for presenting the protagonsists in the media coverage surrounding the death of Paweł Adamowicz(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Sarna, Paweł; Tyc, EwelinaThe murder of the mayor of Gdańsk Paweł Adamowicz in 2019 and its circumstances formed the topic of many media reports. These events released strong emotions and reactions. The image of Adamowicz constructed by the media immediately following his death was virtually irreproachable, these positive reports being connected with the so-called taboo of death. Over the following years, one of the main topics of the discourse became the question of the moral responsibility for the mayor’s death. The authors of this article concentrate on rhetorical strategies of portraying the protagonists in the media coverage, utilising concepts including those of Robert Rowland. The daily press (“Gazeta Wyborcza”, “Rzeczpospolita” and “Dziennik Zachodni”) and socio-political weekly publications (“Wprost”, “Newsweek”, “Polityka”, “Sieci” and “Do Rzeczy”) are analysed.Pozycja “This used to be your favourite show”. Involvement of the media in the protest “Media without choice” and its public perception on the basis of selected examples(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Popielec, DominikaIn a democratic system we are used to the media reporting on various demonstrations and social protests. Thanks to the media’s interest protesters have the opportunity to express their position regarding actions that they consider to be unjust. On one occasion, Polish media took advantage of this situation when they expressed their own opposition to a state of affairs by ceasing to publish media content. Instead of the scheduled programmes there appeared the messages: “This used to be your favourite show” and “Media without choice”. In view of this, the aim of this article is to describe this one-day protest by part of the media on 10th February 2021, which was motivated by a proposed bill that would introduce a tax on advertisements. The reactions of the political sphere, the media and society, which constitute how the protest was perceived, are analysed with reference to how the reception of the media protest was portrayed. Use is made of an analysis of the content of selected media in relation to these analytical categories, a comparative method and a case study.Pozycja Polish in the October of 2020. Evolution of forms of expressing civic dissatisfaction and indignation(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) du Vall, MartaThe topic of socio-political activity as a factor that proves the dynamic development of civil society and the political maturity of society is an issue that is always topical in research. When we add the issue of changing the forms of expression and rhetoric of protest in connection with the political involvement of subsequent generations, we see that it enriches and forever changes the narrative about the actions of those in power. This article focuses on events related to the announcement of the Constitutional Tribunal’s judgement of 22nd October, 2020, regarding the unconstitutionality of some provisions of the so-called “abortion compromise”. This led to a wave of protests by Polish society. Thanks to the involvement of young Poles, the radicalisation of language, but also the creativity of slogans, the protests became much more visible and media-related. They permanently changed and enriched the repertoire previously used by demonstrators.Pozycja Profession or vocation: Teachers of preschool and early school on themselves and their occupation(Oficyna Wydawnicza AFM Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie, 2024) Wojniak, Justyna; Górka, KatarzynaThis article refers to selected narrative axes surrounding the teaching profession. Against the background of organisational and legal aspects as well as the social perspective, the opinions of preschool and early school teachers about their professional work are presented. In order to gain insight into teachers’ points of view, in 2022 a diagnostic survey was conducted in which 63 teachers of preschool and early school education participated. For the purposes of this research, hypotheses were formulated relating to the level of teachers’ satisfaction with their work, remuneration as one of the key factors of job satisfaction, the phenomenon of professional burnout and teachers’ perception of their profession in terms of social mission. The results did not confirm the dominance of low professional satisfaction among teachers. They also indicated that the remuneration is not a factor determining its occurrence. The assumption that professional burnout is a common phenomenon among teachers was not confirmed, and furthermore, it is not a problem that only affects teachers with great professional experience. At the same time, most of the teachers surveyed agreed with the statement that their profession was a vocation.Pozycja Oblatowanie wyroków sądów podkomorskich w księgach ziemskich na przykładzie praktyki województwa łęczyckiego w drugiej połowie XVI wieku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Stacherski, KrystianW artykule poddano analizie przepisy Formula processus iudiciarii z 1523 r. w zakresie, w jakim stanowiły obowiązek wpisywania wyroków sądu podkomorskiego do akt sądu ziemskiego. Autor, opierając się na wyrokach podkomorskich odnalezionych w rękopiśmiennych księgach sądowych, przedstawił stosowanie tych przepisów w województwie łęczyckim w XVI w. Następnie wykazał, że przedstawianie sądowi ziemskiemu dokumentów sądu podkomorskiego w sposób zgodny z Formula processus odpowiadało właściwemu celowi ustanowienia wspomnianych przepisów – silniejszemu związaniu sądów podkomorskich z sądami ziemskimi. Wpływ Formula processus na proces graniczny w województwie łęczyckim daje się zauważyć dopiero na początku lat 40. XVI w., a obserwowana wówczas praktyka nie ulegała większym zmianom aż do końca tego stulecia.Pozycja Łódzka Delegatura Rady Adwokackiej w Warszawie w latach 1927–1938(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Wiśniewska, DorotaŁódzcy adwokaci i aplikanci byli zrzeszeni w utworzonej w lutym 1919 r. Izbie Adwokackiej w Warszawie, która działając na podstawie wewnętrznych przepisów, wyznaczała swoich przedstawicieli w poszczególnych miejscowościach. W świetle dostępnych źródeł delegat Rady funkcjonował w Łodzi już w latach 1925–1926, jednak w związku z systematycznym wzrostem liczby członków palestry w tym mieście, konieczne stało się rozbudowanie przedstawicielstwa, zwieńczone utworzeniem w 1934 r. kolegialnej Delegatury. Podmiot ten działał na podstawie opracowanego przez siebie regulaminu uchwalonego przez Radę Adwokacką 25 czerwca 1935 r., który w niemal niezmienionym kształcie obowiązywał do wybuchu II wojny światowej. Pewne modyfikacje Rada Adwokacka wprowadziła jedynie 2 stycznia 1937 r., w związku ze stanowiskiem walnego zebrania łódzkiej adwokatury dotyczącym zwiększenia liczby członków przedstawicielstwa. Dysponując stosunkowo szerokim zakresem kompetencji, Łódzka Delegatura podejmowała działania miedzy innymi w zakresie sądownictwa polubownego, spraw podatkowych, dążyła także do walki z „pokątniarstwem”.Pozycja Powrót emigranta, czyli o pierwszych doświadczeniach i działalności Michała Kleofasa Ogińskiego w Rosji w 1802 roku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2024) Godek, SławomirMichał Kleofas Ogiński, były podskarbi litewski, targowiczanin, a następnie powstaniec kościuszkowski, zrujnowany konfiskatą dóbr po upadku insurekcji, powrócił na Litwę w 1802 r. po ośmiu latach emigracji. Magnat podjął natychmiast starania o uporządkowanie swych spraw majątkowych. W szczególności starał się objąć zarząd podupadłych dóbr swego stryja Franciszka Ksawerego Ogińskiego i zabezpieczyć je dla swych dzieci. W związku z tym, że nie udało mu się porozumieć ze zniedołężniałym krewniakiem, Ogiński szukał pomocy u gubernatora mińskiego Zachara Karniejewa, a potem w Petersburgu. W stolicy udało mu się nawiązać kontakty na dworze cesarskim, a nawet złożyć odpowiedni memoriał na ręce Aleksandra I. Przychylność monarchy sprawiła, że Ogiński uzyskał w latach 1802–1804 kilka ukazów, które uczyniły pole do uporządkowania jego niezwykle zawikłanych spraw majątkowych.Pozycja „Urządzenie gmin i wójtów” w konstytucyjnym Królestwie Polskim. Część II: Finalizacja – okoliczności przyjęcia postanowienia z 30 maja 1818 r.(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Gałędek, MichałArtykuł stanowi drugą i ostatnią część publikacji (cz. I w „Studiach z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2021, t. XXIV) poświęconej rekonstrukcji wydarzeń, które doprowadziły do ukazania się Urządzenia wójtów po wsiach (Urządzenia gmin i wójtów) z 30 maja 1818 r. – aktu prawnego, który na kilkadziesiąt lat, do momentu wydania ustawy z 19 lutego 1864 r. o urządzeniu gmin wiejskich, ukształtował sposób organizacji zarządu w gminach wiejskich Królestwa Polskiego. Niniejsza część poświęcona jest analizie treści debaty nad projektem przygotowanym w maju 1817 r. oraz kontrpropozycji przedstawionej w tym samym miesiącu przez prezesa Komisji Mazowieckiej Rajmunda Rembielińskiego. Oba projekty zostały odrzucone, co po rocznej przerwie związanej z zaangażowaniem Rady Stanu w prace nad projektami ustaw na Sejm 1818 r. spowodowało, iż dopiero wiosną 1818 r. doszło do uzgodnienia ostatecznej wersji Urządzenia gmin i wójtów. Zasadniczego problemu – jak roztoczyć efektywną administracyjną kuratelę nad działalnością prowadzoną przez wójtów – nie udało się rozwiązać.Pozycja Relikty staropolskiej skarbowości na ziemiach polskich po rozbiorach – rekonesans(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Pilarczyk, Piotr M.Rozbiory Rzeczpospolitej nie przekreśliły istnienia szeregu dotychczasowych rozwiązań w dziedzinie skarbowości. W początkach XIX wieku w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim zachowano liczne konstrukcje z epoki staropolskiej. Zmiany zaszły przede wszystkim w dziedzinie zarządu fi nansami państwowymi, lecz już w przypadku poszczególnych podatków wiele z nich przetrwało długo – zmieniane i reformowane, niektóre świadczenia publiczne dotrwały nawet do XX wieku. Również struktura dochodów publicznych nie uległa większym zmianom w epoce porozbiorowej. Dostrzec też można liczne podobieństwa pomiędzy epoką przedrozbiorową a czasami Księstwa i Królestwa w przypadku kształtu wydatków publicznych. W XIX wieku na ziemiach polskich w dziedzinie skarbowości i prawa skarbowego nowe rozwiązania sąsiadowały więc z licznymi reliktami epoki przedrozbiorowej.Pozycja Wilkierz miasta Debrzna z 1407 roku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Gierszewski, Andrzej; Kitowski, PiotrWilkierz miasta Debrzna z 1407 r. jest obecnie najstarszym znanym nauce zbiorem praw małych miast na Pomorzu Gdańskim. Przygotowany przez Radę Miejską i zatwierdzony przez Krzyżaków dokument składa się z 48 artykułów, które regulowały najważniejsze aspekty życia gminy oraz wprowadzały sankcje karne za określone wykroczenia. Odpis dokumentu zachowany w Archiwum Państwowym w Szczecinie pozwala zakładać, że jego pierwotna treść mogła mieć inny układ oraz że niektóre postanowienia były aktualizowane po wydaniu wilkierza. Zbiór praw regulował życie gminy w niemalże niezmienionej formie aż do pierwszego rozbioru Polski w 1772 r.