Ustalanie tożsamości stron w świetle obowiązujących na ziemiach Królestwa Polskiego w XIX wieku przepisów notarialnych i hipotecznych a praktyka
Ładowanie...
Data wydania
2012
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Ustalanie tożsamości osób biorących udział w czynnościach notarialnych w czasach Księstwa
Warszawskiego i Królestwa Polskiego regulowały przepisy francuskiej ustawy notarialnej
z 1803 r., a od roku 1876 przepisy rosyjskie notarialne z 14/26 IV 1866 r. oraz nieliczne przepisy
niższego rzędu. Tożsamość strony opisywana była na podstawie jej: imienia, nazwiska, wykonywanego
zawodu bądź rzemiosła, miejsca zamieszkania oraz zdolności do czynności prawnych.
Przepisy francuskie wskazywały dwa sposoby poświadczania tożsamości strony: albo na
podstawie osobistej znajomości przez notariusza, albo w przeciwnym przypadku potwierdzenie
tożsamości przez dwóch rekognoscentów. Rosyjska ustawa notarialna z 1866 r., oprócz znanych
z ustawy francuskiej sposobów, wprowadzała trzeci - poświadczenie tożsamości strony za
pomocą legitymacji urzędowej. W przypadku niemożności ustalenia tożsamości strony w inny
sposób (osobista znajomość czy świadectwo rekognoscentów) dopuszczone było stwierdzenie
tożsamości za pomocą np. paszportu czy innego dokumentu urzędowego.
Sposób ustalenia tożsamości stron wskazywały również inne przepisy - ustawa hipoteczna
z 1818 r. i instrukcja hipoteczna z 1819 r., choć nie różniły się one od przewidzianych przez ustawę
notarialną francuską z 1803 r. Dopiero od roku 1888 pojawiła się możliwość poświadczania
tożsamości osób w postępowaniu hipotecznym za pomocą znanych z rosyjskiej ustawy notarialnej,
legitymacji urzędowych.
W Wydziale Hipotecznym Sądu Pokoju w Brzezinach tożsamość osób ustalana była przez
pisarza w oparciu o przepisy prawa hipotecznego bez posiłkowego stosowania przepisów notarialnych.
Najczęściej poświadczenie tożsamości opierało się na osobistej znajomości przez pisarza
uczestnika czynności hipotecznych. Ustalanie tożsamości stron przez notariusza przyjmującego
akty dobrej woli zawsze przebiegało według przepisów notarialnych niezależnie od tego,
czy odbywało się w kancelarii hipotecznej czy poza nią.
Ascertainment of the identity of people participating in notary actions in the days of the
Duchy of Warsaw and the Kingdom of Poland was regulated by the provisions of the French
notary act of 1803, and beginning with 1876 - with Russian notary regulations of 14th/26th
April 1866 and the few bylaws. The identity of the party was described on the grounds of their
first name, last name, the occupation or craft performed, place of residence, and the ability to
participate in legal proceedings. The French regulations pointed to two ways of corroborating
the identity of the party: either on the grounds of the personal knowledge of the notary or else
corroboration of identity by two people recognising the person. The Russian notary act of 1866
introduced the third way, besides the two known from the French act, namely establishing the
identity on the grounds of an official identification document. In case of inability to ascertain the
identity of a party in another way (familiarity or testimony of the people recognising the person),
identity could be corroborated through a document, for example, a passport, or another official
document.
The manner of establishing the identity of the parties was also mentioned in other regulations,
the mortgage act of 1818, and the mortgage instruction of 1819, even though they did not
differ from the stipulations of the French notary act of 1803. It was, however, only since 1818
that the option to corroborate the identity of participants in mortgage procedures with official
identity documents, known from Russian notary act, became possible.
In the Mortgage Department of the Court of Peace in Brzeziny, the identity of people was
ascertained by the scribe on the grounds of the stipulations of mortgage law without the support
of notary regulations. In most cases, corroboration of identity was based on the familiarity of the
scribe with the participant in mortgage proceedings. The corroboration of identity of the parties
by the notary receiving the acts of good will always followed the notary provisions, whether it
was held in the mortgage office or outside it.
Die Feststellung der Identität der an notariellen Handlungen teilnehmenden Personen in der
Zeit des Herzogtums Warschau und des Königreichs Polen wurde mit den Bestimmungen des
französischen Notariatsgesetzes von 1803 und nach 1876 mit den russischen Vorschriften über
das Notariat vom 14-26.04.1966 sowie von einzelnen Vorschriften niedrigeren Ranges geregelt.
Die Identität der Partei wurde anhand ihres Vor- und Nachnamens, des ausgeübten Berufes oder
Gewerbes, ihres Wohnsitzes und ihrer Geschäftsfähigkeit festgestellt. Die französischen Vorschriften
gaben in dieser Hinsicht zwei Möglichkeiten: die persönliche Bekanntschaft durch den
Notar oder die Identitätsbestätigung durch zwei Zeugen (Rekognoszenten). Das russische Notariatsgesetz
von 1866 führte, neben den im französischen Gesetz bekannten Methoden, auch eine
dritte ein: die Identitätsfeststellung anhand eines amtlichen Ausweises. Sollte die Identitätsfeststellung
auf andere Weise (also durch die persönliche Bekanntschaft oder durch die Rekognoszenten)
nicht möglich sein, konnte die Identität der Partei anhand eines Reisepasses oder eines
anderen amtlichen Ausweises festgestellt werden.
Die Identitätsfeststellung wurde auch mit anderen Rechtsvorschriften geregelt - mit dem
Hypothekengesetz von 1818 sowie mit der Anweisung zur Hypothek von 1819, auch wenn die Feststellungsformen von den des französischen Notariatsgesetzes von 1803 nicht unterschiedlich
waren. Erst seit 1888 wurde die Möglichkeit eingeführt, die Identität im Hypothekenverfahren
anhand der dem russischen Notariatsgesetz bekannten amtlichen Ausweise festzustellen.
In der Hypothekenkammer des Friedensgerichts in Brzeziny wurde die Identität der Parteien
von dem Schriftführer gemäß den Bestimmungen des Hypothekenrechts festgestellt, ohne
unterstützende Anwendung der Vorschriften zum Notariat. In den meisten Fällen basierte die
Identitätsfeststellung auf der persönlichen Bekanntschaft des Schriftführers mit dem Teilnehmer
der Handlungen. Die Identitätsfeststellung der Parteien durch einen Willenserklärungen
entgegennehmenden Notars, verlief dabei immer nach den Bestimmungen über das Notariat,
unabhängig davon, ob diese in der Hypothekenkammer oder auch woanders stattfanden.
Opis
Słowa kluczowe
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2012, T. XV, s. 97-105.