Wpływ postępowania fizjoterapeutycznego na zmysł równowagi u osób po 60. roku życia
Ładowanie...
Data wydania
2021
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
eISSN
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Abstrakt
Wprowadzenie. Starzenie się organizmu prowadzi do zmian fizjologicznej kontroli stabilności postawy i chodu, ograniczając sprawność fizyczną. Niebagatelne znaczenie mają także choroby wieku podeszłego, które poprzez zmiany patofizjologiczne i przez stosowane leczenie w znacznym stopniu mogą wpływać na sprawność ruchową. Wraz z procesem starzenia narastają specyficzne problemy zdrowotne, w następstwie których dochodzi do upośledzenia funkcjonalnego, a w dalszej kolejności — ograniczenia sprawności osób starszych, co stwarza potrzebę pomocy i sprawowania opieki, a także obniża jakość życia. W praktyce przekłada się to na pogorszenie równowagi czego konsekwencją jest zwiększone ryzyko upadków. Dlatego ważne jest wczesne wykrycie zaburzeń równowagi i wprowadzenie programów rehabilitacyjnych oraz działań profilaktycznych.
Cel pracy. Celem podjętych badań była ocena wpływu skuteczności postępowania fizjoterapeutycznego wykonywanego w warunkach sanatoryjnych na poprawę funkcjonowania zmysłu równowagi u osób po 60. roku życia,
Metodologia badań. Badaniom poddano 37. pacjentów (16 kobiet i 21 mężczyzn) po 60. roku życia, przebywających na 21- dniowym turnusie leczniczym w Starych Łazienkach Mineralnych „Uzdrowisko Krynica-Żegiestów” w Krynicy-Zdrój. Przed rozpoczęciem postępowania fizjoterapeutycznego, którego celem była poprawa ogólnej sprawności funkcjonalnej pacjentów, zostali oni przebadani przez lekarza o specjalizacji balneologicznej w celu zakwalifikowania do zabiegów i oceny ewentualnych przeciwwskazań. Na wstępie kuracjusze wypełniali autorską ankietę, zawierającą metryczkę i podstawowe informacje dotyczące ich dolegliwości. Następnie oceniono u nich złożone czynności życia codziennego wg skali Lawtona (IADL) i było to badanie kwalifikujące do dalszego postępowania. Narzędziami badawczymi w kolejnym etapie postępowania były: autorska ankieta oraz skalę bólu wg Laitinena i test OLS (dla oceny równowagi), które były przeprowadzone przed (bad. I) i po kuracji (bad. II). W analizie statystycznej wyniki dwóch badań porównywano testem Wilcoxona. Wpływ wybranych czynników na wyniki leczenia badano testem Manna-Whitneya lub jednoczynnikową analizą Kruskala-Wallisa oraz korelacją rang Spearmana. Za statystycznie znamienne przyjmowano te wyniki testów, dla których poziom istotności był mniejszy lub równy 0,05 (p≤0,05).
Wyniki badań. Średnia wieku w badanej grupie wynosiła 70,7 lat. Wskaźnik masy ciała (BMI) badanych pacjentów wahał się od 19,1 do 32,7 kg/m2, a jego średnia wartość wynosiła 26,2 kg/m2. Blisko połowa badanych (45,9%) miała nadwagę, 16,2% było osób otyłych, a osób z prawidłowym BMI było 37,8%. W skali Lawtona pacjenci uzyskali średni wynik wynoszący 18,7/24 pkt. W skali bólu wg Laitinena pacjenci poprawili wynik z 8.19 pkt w bad. I do 5.87 pkt w bad. II (przy p<0,05). Czas utrzymywania równowagi w teście One Leg Standing przed terapią wynosił średnio 9,75 sek, a po jej przeprowadzeniu wzrósł statystycznie istotnie (p<0,001) do 14,42 sek.
Wnioski. Sprawność funkcjonalna badanych osób po 60. roku życia w złożonych czynnościach życia codziennego kształtuje się na poziomie dobrym, natomiast ich równowaga ciała w stosunku do wieku jest upośledzona w stopniu znacznym. Stwierdzono, że im wykonywanie czynności dnia codziennego przez osoby starsze jest łatwiejsze, tym lepsza jest równowaga ciała. Wykazano, że postępowanie fizjoterapeutyczne wdrożone w ramach terapii uzdrowiskowej wpłynęło na istotne zmniejszenie odczuwania bólu, a dzięki temu na poprawę równowagi ciała. Podsumowując, w postępowaniu fizjoterapeutycznym osób starszych, należałoby położyć nacisk na systematyczne ćwiczenia poprawiające ich wytrzymałość, koordynację, co z pewnością poprawi równowagi ciała, a tym samym zmniejszy ryzyko upadków.