W artykule autor porusza problematykę znaczenia i roli tzw. formacji obrony terytorialnej w polityce i potencjale obronnym państw bałtyckich (Litwa, Łotwa, Estonia). Charakterystyka wojsk obrony terytorialnej w tych państwach zasadniczo jest podobna, ale można odnotować pomiędzy nimi pewne różnice. Ogółem, uznać je można za jednostki przeznaczone przede wszystkim do wsparcia operacyjnych wojsk lądowych tych państw. Ich rola wykracza jednak tylko poza element odstraszania potencjalnego agresora, stanowią one bowiem, choć w różnym stopniu, aktywny system szkolenia rezerw i podnoszenia gotowości obronnej społeczeństwa oraz kształtowania w nim postaw proobronnych, a także wsparcia państwa i jego organów w sytuacjach kryzysowych. Chociaż ostatnimi laty zarówno stany osobowe, jak i posiadany przez formacje obrony terytorialnej sprzęt w państwach bałtyckich, są wzmacniane, a polityka taka wedle zamierzeń rządowych ma być w kolejnych latach kontynuowana. Niezmiennie jednak perspektywy rozwoju wojsk operacyjnych i innych ochotniczych formacji paramilitarnych pozostają w tych państwach ograniczone przez szereg czynników, głównie natury budżetowej czy demograficznej.

In the article, the author discusses the significance and role of the so-called Territorial Defence Forces in the politics and military capability of Baltic States (Lithuania, Latvia, Estonia). The characteristics of the territorial defence forces in these countries are generally similar, but some differences may be noted between them. Generally, they can be described as units mostly intended for the operational support of the main armed forces of these countries. However, their role is not limited only to discouraging any potential aggressor from attack, but they are (although in miscellaneous degrees) an active system of training the military reserve forces and strengthening the defensive preparedness of society and its patriotic posture, and they also can support the state authorities in crisis situations. Although the last years brought the growth in their personnel and equipment and also is predicted that these government intentions are going to be continued in next years, further progress in growth of potential territorial defence units in the Baltic states could remain limited by a number of factors, mostly budgetary or demographic.