Prasa amerykańska wobec Konstytucji 3 maja
Ładowanie...
Data wydania
2020
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
2450-6095
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Artykuł opisuje sposób przedstawienia Konstytucji 3 maja 1791 r. przez ówczesną prasę
amerykańską. Mimo ogromnego dystansu terytorialnego i ograniczeń narzucanych możliwościami
technicznymi, treść tego aktu prawnego była szeroko komentowana i spotkała
się z pozytywną oceną.
Ustawa rządowa obowiązywała od dnia wydania do 17 czerwca 1793 r., kiedy rozpoczęły
się obrady ostatniego sejmu I RP, który uznał drugi rozbiór Polski. Została ona bardzo
doceniona i entuzjastycznie przyjęta w prasie amerykańskiej, która rozumiała Konstytucję
jako naturalną kontynuację procesu demokratyzacji. Jednak artykuły prasowe opisujące
ten akt prawny były dość ogólnikowe i zbyt daleko idące w swoim optymizmie. Wynikało
z nich, że Konstytucja wprowadzała demokrację oraz przyczyniała się do zmian społecznych
i politycznych w Europie. Analizując artykuły prasowe, można pochopnie dojść do
wniosku, że król Stanisław August Poniatowski był reformatorem, którego głównym celem
było zrównanie wszystkich poddanych, co niekoniecznie było prawdą. Co więcej, Konstytucja
nie została dokładnie przetłumaczona, co uprościło i wyidealizowało jej znaczenie
w relacjach prasowych.
The paper investigates the ways the American press of the times portrayed the Constitution
of 3rd May 1791. Despite the great distance and the limitations imposed by the
technological possibilities of the times, the topic was nonetheless widely commented on at
the time and positively received.
The Governance Act was valid from the date it was issued, May 3rd 1791, until June 17th,
1793, when the last Sejm, the one which acknowledged the second partition of Poland, was
held. It was much appreciated and enthusiastically welcomed in American press, which
understood the Constitution as a natural continuation of the process of democratization.
However, the articles depicting the document were rather general and far-fetched in their
optimism towards introducing democracy, accusing the Constitution of causing social and political changes in Europe. Analyzing press articles, one may jump into hasty conclusion
that the king, Stanislaw August Poniatowski, was a reformer whose main goal was to make
all his subjects equal, which was not necessarily true. The Constitution was not thoroughly
translated, which simplifi ed and idealized its meaning.
In the Polish historical and legal literature, the Constitution is regarded as a document
of the era in which it was created, focusing on the one hand on introducing minor changes
to the social system, and on the other – on much larger reforms in the organization of
state power. The authors emphasize that the provisions of this basic law express a clash of
different views, both related to the still prevailing feudal relations and the formation of new
social and economic conditions. It shows not only the political currents of the time and the
postulates of reformist parties, but also the views of the noble masses, who did not agree to
too far-reaching system reforms.
Opis
Tematy
Słowa kluczowe
Konstytucja 3 maja, prasa amerykańska, historia Polski, historia prawa, XVIII wiek, „Gazette of the United-States”, „National Gazette”, Th e Governance Act, Constitution of 3 May 1791, the American press, history of Poland, history of law, 18th century, Gazette of the United-States, National Gazette
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2020, T. XXIII, s. 255-265.