Celem artykułu jest identyfikacja skali zanieczyszczenia powietrza zewnętrznego w Polsce oraz ocena zagrożeń, jakie stwarza ono dla bezpieczeństwa jednostki ludzkiej. Odpowiedzi na postawione pytania badawcze: (1) stężenia których zanieczyszczeń stanowią największe zagrożenie dla życia i zdrowia Polaków oraz jakie są źródła ich emisji?; (2) jakie działania podejmowane są przez władze centralne w celu zagwarantowania jakości powietrza zgodnej ze standardami europejskimi w odniesieniu do zanieczyszczeń stwarzających największe zagrożenie dla życia i zdrowia Polaków?; (3) czy przyjęte rozwiązania są wystarczające, a jeśli nie – jakie kierunki działań powinny być wzięte pod uwagę, by zapewnić bezpieczeństwo jednostki ludzkiej w odniesieniu do czystości powietrza? – prowadzą do wniosku, że powietrze niskiej jakości stanowi jedno z najważniejszych zagrożeń środowiskowych dla polskich obywateli. Konstytucyjny obowiązek podjęcia przez władze publiczne działań, które ograniczą poziom zanieczyszczenia powietrza oraz jego negatywny wpływ na zdrowie ludzi, nie jest realizowany w sposób wystarczający.

The aim of this paper is to identify the scale of ambient air pollution in Poland and to assess the threats it poses to human security. Answering the research questions posed: (1) the concentrations of which pollutants pose the greatest threat to the life and health of Poles, and what are the sources of their emissions?; (2) what acts of law have been introduced by the national authorities in order to ensure that air quality conforms to European standards as concerns the pollutants posing the greatest threat to the life and health of Poles?; (3) are the solutions adopted sufficient, and if not – what course of action should be taken into account to ensure human safety in terms of clean air? leads to the conclusion that low quality air is among the major environmental threats to Polish people. Admittedly, the constitutional duty of the public authorities to take adequate measures aimed at limiting the level of air pollution and its negative effect on human life has not fulfilled at a sufficient level yet.

Das Ziel des Artikels ist das Ausmaß der Außenluftverschmutzung in Polen zu identifizieren und die damit verbundenen Gefahren für die menschliche Gesundheit zu beurteilen. Folgende Forschungsfragen sollen beantwortet werden: (1) Die Konzentrationen welcher Verschmutzungen bilden die größte Gefahr für das Leben und die Gesundheit der Polen und was sind ihre Emissionsquellen?; (2) Welche Maßnahmen werden durch die Zentralbehörde zum Zweck der Gewährleistung der den europäischen Standards entsprechenden Luftqualität in Bezug auf die Verschmutzungen, die das größte Risiko für das Leben und die Gesundheit der Polen bilden, ergriffen?; (3) Sind die angenommenen Lösungen ausreichend, und wenn nicht – welche Handlungsmaßnahmen sollen berücksichtigt werden um die menschliche Sicherheit in Bezug auf die Sicherstellung der sauberen Luft zu gewährleisten? Sie führen zur Schlussfolgerung, dass Luft von schlechter Qualität eine der wichtigsten Umweltgefahren für die polnischen Bürger ist. Die Behörde, die verfassungsrechtlich verpflichtet ist, die Maßnahmen zu ergreifen, die den Grad der Luftverschmutzung und ihren negativen Einfluss auf die menschliche Gesundheit reduzieren, geht dieser Pflicht nicht ausreichend nach.

В статье указаны масштабы загрязнения наружного воздуха в Польше и дана оценка рисков, которое оно создает для безопасности человека. Предпринята по- пытка дать ответы на следующие исследовательские вопросы: (1) концентрация каких загрязняющих веществ представляет наибольшую опасность для жизни и здоровья поляков и каковы источники их выбросов?; (2) какие меры принимает центральная власть для обеспечения качества воздуха, соответствующего европей- ским стандартам, касающимся концентрации загрязняющих веществ, представля- ющих наибольшую опасность для жизни и здоровья поляков?; (3) являются ли при- нятые решения (а если нет то какие решения следует принять) достаточными для обеспечения чистоты воздуха? Ответы на эти вопросы позволяют сделать вывод, что воздух низкого качества представляет собой один из важнейших экологических рисков для польских граждан. Также следует указать, что государственные органы власти недостаточным образом реализуют конституционную обязанность в части принятия мер по ограничению уровня загрязнения воздуха и его негативного воз- действия на здоровье людей.