0 legendzie Józefa Piłsudskiego napisano wiele. Czyniono to już za jego życia, czynią to współcześni, wciąż usiłując zgłębić to, co tak konsekwentnie wymyka się nauce; charyzmę 1 osobowość przywódcy. Michał Sokolnicki określał te przymioty w taki sposób: „Szła od mówcy i stopniowo zaczęła się udzielać słuchaczom jakaś niepojęta fascynacja psychiczna", „urok jego postaci i myśli". W burzliwym roku odzyskania niepodległości 1918 ukazała się Chimera, powieść Andrzeja Struga, w której przedstawiał przeobrażenie dokonujące się w duszy, działacza socjalistycznego, załamanego upadkiem rewolucji i rozłamem partyjnym, a ożywającym dla nowych idei niepodległościowych. Katalizatorem tej wewnętrznej metamorfozy był osobisty kontakt z Józefem Piłsudskim i jego wpływ na całe przyszłe życie i przekonania głównego bohatera Przecława Borszowskiego. W tej historii kryje się osobiste doświadczenie i przeżycie Struga, ale też i innych późniejszych piłsudczyków, którzy przeszli drogę od sceptycyzmu do apologii względem wodza. Artykuł przytacza też wypowiedzi i źródła, mówiące o wierze samego Piłsudskiego w powodzenie własnych przedsięwzięć politycznych, oraz pracy i licznych zabiegach, jakie musiał wykonać ugruntowując się w tym przekonaniu. W źródłach tych Piłsudski występuje jako człowiek głęboko przeświadczony o swojej wielkości, głęboko wierzący w swoją misję dziejową i wiarę tę usiłujący wszczepić innym.

There is a lot of works written about Józef Piłsudski's charisma. They were written during Piłsudski's life and nowadays as well. They attempt to catch what is slipping away the scientific examination; charisma and personality of the leader. Michał Sokolnicki discribed these advantages in the following way: „There was an unknown psychological fascination going out from the speaker and influencing the others" this kind of fascination Sokolnicki characterized as "the charm of his figure and thoughts". In 1918, the rough time of regaining independence Andrzej Strug published "Chimera" the story presenting metamorphosis of socialistic activist in the moment of his despair caused to the fact of revolution's collapse and divisions in his party. The main hero Przecław Borszowski is awaken for the new ideas of independence mainly thanks to the personal contact with Piłsudski. In this story is hidden a private experience of the author Andrzej Strug, but also the experience of his generation, future "legiony" soldiers. They also have followed the way from scepticism to the apology of the leader. The article is presenting many other sources telling about the faith which Piłsudski possessed himself, the faith in the success of his politics. In these sources Piłsudski appears as a man deeply convinced of his greatness, his mission and trying to convince the others to it.

О легенде Юзефа Пилсудского было написано много. Это происходило уже при его жизни, и происходит сегодня. Исследователи постоянно пытаются понять то, что так последовательно бросает вызов науке: харизму и индивидуальность лидера. Михаил Сокольницкий, дал следующее определение этим качествам: «От оратора исходило, и постепенно передавалось слушателям какое-то непонятное психическое увлечение », «очарование его личностью и мыслями». В бурный 1918 год восстановления независимости, вышел в свет роман Анджея Струга «Химера», в котором автор представил преобразование, происходящее в душе социалистического деятеля, впавшего в отчаяние в связи с крахом революции и расколом в партии, но нашедшего в себе силы для продвижения новых идей независимости. Катализатором этой внутренней метаморфозы был личный контакт с Юзефом Пилсудским и его влияние на всю дальнейшую жизнь и убеждения главного героя - Пшецлава Боршовского. В этой истории лежит личный опыт и переживания Струга, а также других приверженцев Пилсудского, которые прошли путь от скептицизма к апологии вождя. В статье приведены документы, говорящие о вере самого Пилсудского в успех своих политических проектов, а также его работе и многочисленных действиях, которые проводил вождь, водворяя свои идеи в жизнь. В использованных автором источниках Пилсудский указан как человек глубоко убежденный в своем величии, глубоко верующий в свою историческую миссию, который пытается эту веру привить другим.