Działalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego 1815–1867
Ładowanie...
Data wydania
2017
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
2450-6095
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Działalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego była konsekwencją XIX-
-wiecznej zmiany poglądów na cele i warunki wykonywania kary pozbawienia wolności.
Idea nauczania osadzonych przestępców na ziemiach Królestwa Polskiego zrodziła się
w latach 30. XIX w. i nierozerwalnie wiąże się z osobą Fryderyka Skarbka, który powołał do
życia pierwszą szkółkę więzienną dla nieletnich przestępców w warszawskim Domu Kary
i Poprawy. Z tego samego okresu pochodzą pierwsze rozporządzenia Komisji Rządowej
Spraw Wewnętrznych i Duchownych nakazujące władzom więziennym zakładanie szkółek
niedzielnych, gdzie nauczani pisania i czytania mieli być dorośli więźniowie.
Niestety zalecenia centralnych organów rządowych nie były entuzjastycznie przyjmowane
na niższych szczeblach władz administracyjnych. Ostatecznie Komisja Rządowa
Spraw Wewnętrznych i Duchownych, widząc małe zainteresowanie rządów gubernialnych
tworzeniem placówek oświatowych dla nieletnich przestępców, w roku 1860 odgórnie
powołała do życia szkółki w czterech więzieniach (Warszawie, Kielcach, Lublinie i Płocku),
do których mieli być kierowani nieletni z terenu całego kraju. Niestety nie wiemy, jak
w rzeczywistości wyglądało funkcjonowanie tych placówek.
Podobnie przedstawiała się kwestia nauczania więźniów dorosłych. Mimo rozporządzenia
Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych z 1833 r., zalecającego prowadzenie
w więzieniach szkółek niedzielnych dla dorosłych, pierwsza taka placówka powstała
w więzieniu kieleckim dopiero w 1853 r. Wiadomo, że takie ośrodki działały jeszcze
w więzieniach w Sandomierzu i Radomiu.
Educational activities in prisons at the time of the Kingdom of Poland were the consequence
of the nineteenth-century change of views related to purposes and conditions
concerning serving custodial sentences. Th e idea of teaching inmates in the Kingdom
of Poland began to form in the ’30s of the 19th century and is precisely connected with
Fryderyk Skarbek, who founded the fi rst school for juvenile off enders in Warsaw Dom
Kary i Poprawy. First resolutions established at the same time by Komisja Rządowa Spraw
Wewnętrznych i Duchownych ordered prison authorities to found Sunday schools where
adult prisoners could be taught writing and reading.
Unfortunately, recommendations of central governmental bodies were not enthusiastically
received by lower-level administrative authorities. Eventually, seeing little interest
shown by province governments in founding educational establishments for juvenile offenders,
Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych authoritatively formed
schools in four prisons in 1860 (Warszawa, Kielce, Lublin, Płock) where juvenile off enders
were conducted from the whole country. Unfortunately, we do not know how the establishments
functioned in reality.
Th e issue of teaching adult prisoners is alike. Th e fi rst establishment was formed in
a prison in Kielce just in 1853 despite the fact that Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych
i Duchownych had already issued a regulation in 1833 recommending running Sunday
schools for adults. It is known that such establishments also functioned in prisons in Sandomierz
and Radom.
Opis
Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication
Tematy
Słowa kluczowe
Królestwo Polskie, penitencjarystyka, więziennictwo, historia prawa, historia więziennictwa, prawo administracyjne, The Kingdom of Poland, penitentiary science, penology, legal history, history of penology, administrative law
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2017, T. XX, s. 135-146.