Społeczne grupy nacisku a wydarzenia na Bliskim Wschodzie w 2011 r. Wydarzenia na Bliskim Wschodzie w 2011 r. nie miały precedensu w historii świata arabskiego. Zmiany polityczne, które nastąpiły w następstwie tych wydarzeń w takich krajach, jak Egipt, Tunezja, Jemen, Syria czy Algieria, zostały bowiem wymuszone oddolnie przez niezorganizowane masy społeczne, a nie – jak do tej pory – przez partie polityczne. Społeczeństwa odegrały rolę bezpośrednich grup nacisku na elity władzy. W odróżnieniu od partii politycznych społeczne grupy nacisku nie zamierzały przejąć władzy; nie miały kadry przywódczej ani etatowych pracowników. Nie otrzymywały też żadnego wsparcia finansowego z zagranicy. Presja na władze ze strony społeczeństwa okazała się bardziej skuteczna w przeprowadzeniu reform niż działalność partii politycznych. Społeczne grupy nacisku są ciągle aktywne w państwach arabskich, a problemy społeczne, będące źródłem ich aktywności, są nadal nierozwiązane.