Artykuł poświęcony jest genezie i kształtowaniu się Wojsk Specjalnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawia rodowód polskich jednostek specjalnych, ich formowanie się od momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r., przez II wojnę światową, okres PRL-u, aż po współczesną strukturę tej formacji. Znaczna część tekstu poświęcona jest Wojskom Specjalnym (WS) w okresie transformacji ustrojowej, zmianom, które nastąpiły po 1989 r., konsolidacji jednostek specjalnych i drodze do tworzenia się Wojsk Specjalnych jako samodzielnego rodzaju sił zbrojnych. Artykuł porusza również kwestię wprowadzonej w 2014 r. reformy systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP, jej wpływu na przemiany oraz obecny kształt WS. Zawiera treści związane z oceną tej reformy przez kierowniczą kadrę i dowódców jednostek specjalnych, a także ich zabiegi prowadzące do zmian zapisów reformy oraz ujednolicenia wprowadzonej przez nią struktury dowodzenia WS. W artykule podkreślono fakt, że pomimo szeregu trudności wynikających z reorganizacji struktur czy zmian podległości, WS konsekwentnie utrzymywały i utrzymują swe zdolności operacyjne, realizują powierzone zadania wynikające z misji Sił Zbrojnych RP, a zdobyte doświadczenia i aktywna współpraca z krajami partnerskimi sprawiły, że polskie WS postrzegane są jako jeden z liderów w zakresie operacji specjalnych w NATO.

The paper looks at the origins of the Polish Special Operations Forces (SOF). It highlights the beginnings of Polish special units: from Poland’s gaining independence in 1918, through World War II, the Polish People’s Republic, until the present days. The underlying goal of the paper is to describe SOF in times of the Polish political transformation. The paper focuses on the reform of the Polish Armed Forces Command and Control System, launched in 2014. According to several consistent opinions, the reform had a direct impact on the current structure of the SOF and gave rise to several uncertainties, doubts and problems that occur in this kind of armed forces. The paper highlights the fact that despite a number of difficulties arising from structural reorganisations and changes in subordination, the SOF have consistently maintained their operational capabilities. As far as of special operations, the Polish SOF are perceived as one of the leaders in NATO.

Der Artikel ist der Entstehungsgeschichte und der Entwicklung von Spezialeinheiten der Streitkräfte der Republik Polen gewidmet. Er stellt die Abstammung der polnischen Spezialeinheiten, ihren Bildung seit der Wiedererlangung der Unabhängigkeit Polens im Jahr 1918, während des Zweiten Weltkriegs, der polnischen Volksrepublik und bis zur modernen Struktur dieser Formation dar. Ein wesentlicher Teil des Texts ist den Spezialeinheiten in der Zeit des politischen Wandels, den nach dem Jahre 1989 eingetretenen Veränderungen, der Konsolidierung von Spezialeinheiten und dem Weg, wie sich die Spezialeinheiten als selbständige Art der Streitkräfte gebildet haben, gewidmet. Der Artikel befasst sich auch mit dem Problem der im Jahre 2014 eingeführten Reform des Leitungsund Führungssystems der Streitkräfte der Republik Polen, des Einflusses der Reform auf die Veränderungen und die jetzige Form der Spezialeinheiten. Der Artikel hat Inhalte, wie die Leitung und die Führung der Spezialeinheiten die Reform bewertet und ihre Versuche, die Bestimmungen der Reform zu ändern und die aufgrund dieser Reform eingeführte Struktur zur Führung der Streitkräfte zu vereinheitlichen. Es wurde im Artikel betont, dass die Spezialeinheiten trotz einer Reihe der aus der Neugestaltung der Strukturen oder Veränderungen der Unterordnung folgenden Schwierigkeiten, ihre operativen Fähigkeiten hielten und weiterhalten, die ihnen übertragenen, aus den Missionen der Streitkräfte der Republik Polen folgenden Aufgaben erfüllen und die gesammelten Erfahrungen und aktive Zusammenarbeit mit den Partnerländern führte dazu, dass die polnischen Spezialeinheiten als einer der Leaders im Bereich der Spezialoperationen in der NATO angesehen werden.

В статье рассмотрены этапы формирования специальных войск Вооруженных сил Польши. Представлены истоки формирования польских специальных подразде- лений начиная с момента обретения Польшей независимости в 1918 г., во время Второй мировой войны, в период ПНР и оканчивая на современном этапе. Большая часть статьи посвящена специальным войскам (СВ) в период трансформации соци- ально-политических системы, изменений, которые произошли после 1989 г., кон- солидации спецподразделений и пути формирования специальных войск как са- мостоятельного вида вооруженных сил. В статье также рассматриваются вопросы связанные с проведенной в 2014 г. реформой системы управления и командования Вооруженными силами Польши, ее влияние на преобразования и нынешнее со- стояние СВ. Приведены оценки этой реформы озвученные руководящими кадрами и командирами специальных подразделений, а также указаны их усилия направ- ленные на внесение изменений в положения реформы и унифицированную струк- туру командования ВС. В исследовании отмечается тот факт, что, несмотря на ряд трудностей, вытекающих из реорганизации структур командования, СВ последова- тельно поддерживали и поддерживают свои операционные возможности, выпол- няют возложенные на них задачи, вытекающие из миссии вооруженных сил, а при- обретенный опыт и активное сотрудничество с государствами-союзниками привели к тому, что польские СВ считаются одним из лидеров в области специальных опе- раций НАТО.