Zinstytucjonalizowana edukacja wojskowa jest na przestrzeni dziejów naszego kontynentu zjawiskiem relatywnie młodym. W postaci, która doprowadziła ją do kształtu obecnego, powstała około 200–250 lat temu. Było to konsekwencją głębokich zmian w strukturze społeczeństw, a także daleko idących przeobrażeń kulturowych, wpływających pośrednio i bezpośrednio na charakter, rolę, funkcję, zadania i kompetencje państw. Autor przedstawia rys historyczny edukacji wojskowej od czasów najdawniejszych po okres uzyskiwania przez armię instytucjonalnej, protowspółczesnej dojrzałości. Szczególną uwagę zwraca na zależność między kulturowo-społecznymi uwarunkowaniami działania państwa posiadającego armię a sposobami wyposażania kadry dowódczej w niezbędne kompetencje.

Institutionalised military education is a relatively recent phenomenon against the backdrop of the long and complex history of our continent. It began approximately 200–250 years ago in the form that has led it to its current shape. This was the effect of the profound changes that reshaped the structure of societies, and triggered a number of farreaching cultural transformations that have had both a direct and an indirect impact on the character, role, function, tasks and competences of states. This paper presents a historical overview of military education since ancient times up to the period when the army developed its institutional proto-modern maturity. Particular emphasis has been placed on the connections and correlations between the cultural and/or social setting of a state which has its own defence force and the ways of equipping the commanding military staff with the necessary skills and competences.