Odpowiedzialność urzędnika za przestępstwa popełnione z chęci zysku w okresie międzywojennym
Ładowanie...
Data wydania
2016
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
2450-6095
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
W okresie międzywojennym tworzono na nowo model administracji publicznej,
kształtował się wzorzec urzędnika państwowego. Pochodzący z różnych zaborów urzędnicy
mieli odmienne kwalifikacje i reprezentowali inne wzorce moralne i etyczne. Sprawy
urzędnicze wymagały rozwiązań nie tylko w zakresie struktur administracji i kształcenia kadr, ale także przeciwdziałania nadużyciom w związku z wykonywaną pracą. Mimo euforii
z powodu odzyskania niepodległości bieda, głód, brak pracy i niepewność przyszłości
nękały ówczesne społeczeństwo, co prowadziło do wzrostu przestępczości, także urzędniczej.
Sytuację utrudniał również brak jednolitego ustawodawstwa, które należało jak najszybciej
zunifikować. W celu przeciwdziałania przestępstwom popełnionym z chęci zysku
przez urzędników oprócz przepisów dyscyplinarnych i porządkowych wprowadzono
najsurowszą karę za tego typu przestępstwa: karę śmierci przez rozstrzelanie. Uchwalona
doraźnie, miała ona głównie charakter odstraszający. Było to najbardziej rygorystyczne
ustawodawstwo dotyczące nieuczciwości urzędników w historii Polski. Źródła historyczne
opierające się na wiadomościach prasowych z tego okresu podawały, że wykonane wyroki
dotyczyły w przeważającej części wojskowych. W późniejszym okresie kary złagodzono,
a przestępstwa takie jak łapownictwo bierne lub czynne zostały w modelowy sposób uregulowane
w Kodeksie karnym z 1932 r., na którym opiera się częściowo współczesne ustawodawstwo
karne.
Between the two world wars a new model of public administration, with a new type of
civil servants, was created. Officials from the parts of Poland that had belonged to different
partitions had different qualifications and represented different moral and ethical standards.
Clerical matters required solutions going beyond administrative structures and staff
training, and also included fraud prevention. Despite the euphoria of independence, poverty,
hunger, unemployment, and uncertainty of the future led to an increase in crime, also
among civil servants. The situation was also hampered by the lack of uniform legislation.
To prevent crimes committed by civil servants, an array of disciplinary rules were introduced
including the penalty of death by firing squad. It was the most rigorous legislation
punishing dishonest civil servants in Polish history. Historical sources based on the press
releases from the period demonstrate that most such judgments concerned the military.
Later, the law relaxed, and crimes such as passive and active bribery received model regulation
in the Criminal Code of 1932, on which current criminal legislation is partially based.
Opis
Słowa kluczowe
odpowiedzialność urzędnika, łapownictwo, przestępstwa popełnione z chęci zysku, kara śmierci, okres międzywojenny, servant responsibility, bribery, crimes committed for profit, death penalty, Poland between the two world wars
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2016, T.XIX, s. 273-295.