Notarius civitatis w kancelarii miejskiej Nowego nad Wisłą w XVIII wieku
Ładowanie...
Data wydania
2014
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Pisarz/notariusz miejski (notarius civitatis) pełnił naczelną funkcję w strukturze kancelarii
średniowiecznego i nowożytnego miasta, sprawując ogólną kontrolę oraz odpowiadając za jej
działalność, z odpowiedzialnością karną włącznie.
Przedmiotem artykułu jest urząd pisarza w mniejszych miastach Prus Królewskich w okresie
nowożytnym, na przykładzie jednego z nich: Nowego nad Wisłą. Omówione zostały podstawowe
zagadnienia dotyczące warunków zatrudnienia notariusza, wymaganych do zatrudnienia
kompetencji, wynagrodzenia i jego relacji do płacy innych zawodów miejskich oraz rodzajów
świadczeń dodatkowych, jakimi zwykle uzupełniano pensję stałą. Daje to obraz ogólnej pozycji
pisarza w strukturze kancelarii i organach samorządu mniejszego miasta pomorskiego.
The town scribe/notary (notarius civitatis) played the leading role in the structure of the
chancellery of the mediaeval and modern city, exercising general control and being responsible
for its operation, with criminal liability included.
The article focuses on the office of the scribe in the lesser cities of the Royal Prussia in modern
age, using the case study of one of them: Nowe nad Wisłą. It discusses the basic principles
concerning the conditions of employing an notary, required competencies, remuneration and
its relationship to that of other municipal professions, and types of additional benefits that were
used as a rule to complement the regular salary. This provides a picture of the general position
of the writer in the structure of the chancellery and organs of local authorities of a minor city in
Pomerania.
Der Stadtschreiber/Stadtnotar (notarius civitatis) hatte eine Hauptfunktion in der Struktur
der Kanzlei der mittelalterlichen und neuzeitlichen Stadt, übte eine allgemeine Kontrollfunktion
aus und war für deren Tätigkeit verantwortlich - einschließlich der strafrechtlichen Verantwortlichkeit.
Gegenstand des Artikels ist die Beschreibung des Schreiberamtes in kleineren Städten des
Königlichen Preußens in der Neuzeit am Beispiel einer jener Städte: Neuenburg an der Weichsel.
Besprochen wurden die grundlegenden Fragen rund um die Bedingungen für die Beschäftigung
eines Notars, die für die Einstellung erforderlichen Kompetenzen, Vergütung und ihre Relation
zu der Vergütung anderer städtischer Berufe und die Arten der zusätzlichen Leistungen, wodurch
die fixe Entlohnung üblicherweise ergänzt wurde. Er vermittelt ein Bild der allgemeinen
Position des Schreibers in der Struktur der Kanzlei und in den Selbstverwaltungsorganen der
kleineren pommerschen Stadt.
Писарь/нотариус (notarius civitatis) исполнял важную роль в структуре канцелярии
средневекового, современного города, осуществляя общий контроль и отвечая за ее работу,
за что мог нести уголовную ответственность.
В статье рассмотрено деятельность канцелярии писаря на примере одного из небольших
городков Королевской Пруссии в новой истории: Нового над Вислой. Автор обсуждает
вопросы, касающиеся условий труда нотариуса, требований выдвигаемых к соискателям
на эту должность, оплаты труда в соотношении с заработной платой других городских
служащих и видов дополнительных вознаграждений, которые обычно были дополнением
к постоянной заработной плате. Все эти факты дают общую картину положения писаря
в структуре канцелярии и органов местного самоуправления небольшого городка на Поморье.
Opis
Słowa kluczowe
kancelaria miejska, pisarz sądowy, Prusy Krolewskie, Nowe n. Wisłą, mniejsze miasta, city chancellery, court scribe, Royal Prussia, Nowe nad Wisłą, minor cities, Stadtkanzlei, Gerichtsschreiber, Konigliches Preusen, Neuenburg an der Weichsel, kleinere Stadte, городская канцелярия, судовой писарь, Королевская Пруссия, Новое над Вислой, небольшие города
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2014, T. XVII, s. 61-73.