Związki szlachty śląskiej z Polską
Ładowanie...
Data wydania
2018
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-0335
eISSN
2450-6095
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Wbrew wyrażanym niekiedy poglądom (m.in. przez Jana Stanisława Bystronia) związki
Śląska z Rzeczpospolitą były w X V I-X V III w. nader żywe, głównie za sprawą handlu wołami,
pędzonymi z Polski do Brzegu. Bogactwo polskiej szlachty imponowało Ślązakom, co
pociągało za sobą popularność polskich obyczajów i mody, a także języka. Przede wszystkim
jednak przejawiało się w snobistycznym fabrykowaniu przez śląską szlachtę rzeczywistych
i domniemanych rodowodów od polskich („sarmackich”) przodków. Polskie pochodzenie
dowodziło „lepszego”, bo starszego szlachectwa niż to, którym mogli legitymować
się przybyli później potomkowie niemieckich imigrantów. Z drugiej zaś strony ambitni
polscy plebeje łatwo podawali się na Śląsku za „szlachetnie urodzonych” przedstawicieli
polskiej szlachty. Uzurpacje te były trudne do wykrycia z powodu braku w Rzeczypospolitej
urzędowej heroldii. Zauważalny jest też proces odwrotny: śląscy plebeje, byle zamożni,
łatwo wchodzili w szeregi polskiej szlachty.
Contrary to the views sometimes expressed (for instance, by Jan Stanislaw Bystron),
the relationships of Silesia and the Kingdom of Poland were greatly intense, mainly because
of the trade of oxen driven from Poland to Brzeg. The wealth of the Polish nobility
impressed Silesians, which resulted in the popularity of Polish customs and fashion as well
as language. First of all, however, it manifested itself in fabricating snobbishly the real and
alleged lineage from the Polish (“Sarmatian”) ancestors by the Silesian nobility. The Polish
origin proved “better” nobility since it was older than that which could be held by the descendants
of German immigrants who arrived later. On the other hand, the ambitious Polish
plebs easily pretended in Silesia to have been “noble-born” representatives of the Polish
nobility. These usurpations were difficult to detect due to the lack of the heraldic office in
the Kingdom of Poland. The adverse process is also noticeable: Silesian plebs, provided
they were affluent, easily became a part of the Polish nobility.
Opis
Tematy
Słowa kluczowe
szlachta, Śląsk, fikcyjne rodowody szlacheckie, nobility, Silesia, fictional lineage of the nobility
Źródło
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2018, T. XXI, s. 59-72.