Przeglądaj wg Autor "Kapiszewska, Maria"
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 27
Wyników na stronę
Opcje sortowania
Pozycja Association between PM10 air pollution and birth weight after full-term pregnancy in Krakow city 1995–2009 – trimester specificity(http://www.aaem.pl/, 2015) Merklinger-Gruchała, Anna; Kapiszewska, MariaIntroduction and objective. The results of epidemiological studies indicate that the higher maternal exposure to air pollution, especially with particulate matter during pregnancy, the lower the infant’s birth weight. The aim of this study was to estimate entire pregnancy and trimester-specific exposure of pregnant women in the city of Krakow, southern Poland, to fine particulate matter [≤10 μg (PM10)], and to assess its effect on the birth weight of boys and girls separately. Material and methods. The study group consisted of 85,000 singleton, live, full-term births in Krakow city during a 15-year period (data from the birth registry). The mean concentrations of the pollutant for each month of gestation were estimated using continuous municipal monitoring data. Results. Multiple linear regression analyses indicated that the mean PM10 concentration during entire pregnancy was inversely associated with birth weight in girls and the group of boys and girls combined, after adjusting for maternal age, gestational age and year of birth; in boys the relationship was not statistically significant. Maternal exposure to PM10 during the first trimester was negatively associated with birth weight separately in girls and boys, and the group of boys and girls combined. However, the PM10 exposure during the second and third trimester of pregnancy was not associated with birth weight. Conclusions. PM10 air pollution at levels currently encountered in Krakow city adversely affect infant birth weight; however, the effect seems to be very small. The influence of particulate air pollution on foetal growth in early gestation is one of several possible explanations for the results, but further research is needed to establish possible biological mechanisms explaining the observed relationship.Pozycja Desocjalizacja posiłków jako element problemów wychowawczych(Oficyna Wydawnicza AFM, 2008) Kapiszewska, MariaPozycja Ewaluacja zajęć dydaktycznych przez studentów. Teoria i praktyka(Oficyna Wydawnicza AFM, 2013) Kapiszewska, Maria; Merklinger-Gruchała, AnnaPozycja High tea consumption diminishes salivary 17beta-estradiol concetration in Polish women(Cambridge University Press, 2006) Kapiszewska, Maria; Miśkiewicz, Małgorzata; Ellison, Peter T.; Thune, Inger; Jasieńska, GrażynaWe hypothesized that among reproductive-age women consuming large quantities of tea, the production of estradiol would be suppressed. It has been shown that catechins and theaflavines, the major constituents of tea, inhibit aromatase, an enzyme which catalyses the conversion of androgens to estrogens. Our study included Polish women living in urban (N=61) and rural (N=48) areas. Women collected daily saliva samples for one complete menstrual cycle and filled out dietary questionnaires. Saliva samples were analyzed by radioimmunoassay for concentration of 17-β estradiol (E2). Women with high (above the median) average daily consumption of black tea had reduced levels of salivary E2, in comparison with women who drank less black tea (below median). This effect was observed within the whole study group, as well as separately within urban (p = 0.0006) and rural (p = 0.013) groups. High intake of the sum of subclasses of tea catechins and epigallocatechin gallate, assessed using the USDA database [http://www.nal.usda.gov], was also associated with lower concentrations of E2 within all women (p = 0.01 and p = 0.0001, respectively) and within the urban group (p = 0.0001 and p = 0.004, respectively). Similar relationships were observed between the sum of subclasses of theaflavines and thearubigines and E2 levels for the whole group (p = 0.002) and for urban women (p = 0.02). Women with high consumption of tea had lower levels of E2 concentration throughout the entire menstrual cycle. These results may have implications for reducing hormone-related cancer risk by a relatively easy dietary intervention.Pozycja Kapiszewscy. Saga o losach polskiej inteligencji(Oficyna Wydawnicza AFM, 2017) Miszczuk, Marian; Kapiszewska, Maria; Kubiak, HieronimZ Rozdziału I "W CESARSKO-KRÓLEWSKIEJ GALICJI I LODOMERII": "Głośne kichnięcie obwieściło domownikom narodziny Henryka Tadeusza, syna Tadeusza Kapiszewskiego i Zofii z domu Skanderbeg Bułharyn. Działo się to 19 grudnia 1899 roku w Niżankowicach (leżących na ziemi sanockiej – wówczas w Królestwie Galicji i Lodomerii. Opowieść o życiu Henryka zacznijmy od opisu domu rodzinnego. Wyobraźmy sobie dużą piętrową kamienicę, na parterze której Tadeusz Kapiszewski – szczęśliwy ojciec pierworodnego Henryka – prowadził aptekę „Pod Gwiazdą”. W drugiej części parteru mieścił się obszerny salon. Każdy mieszkaniec i gość domu państwa Kapiszewskich zapamiętywał go dobrze, bowiem jego wielką ozdobą był biegnący u szczytu, na wszystkich ścianach, pod samym sufitem fryz przedstawiający dumnie kroczące gęsiego pawie, z przepięknie rozłożonymi wachlarzowato ogonami. Namalował je zaprzyjaźniony z rodziną malarz Andrzej Demkowicz, Rusin."(...)Pozycja Krajowe Ramy Kwalifikacji: biurokratyczna konieczność czy szansa na poprawę jakości kształcenia w uczelniach(Oficyna Wydawnicza AFM, 2013) Potopianek, Natalia; Skulicz, Danuta; Grabiński, Tadeusz; Stoczewska, Barbara; Krawczyk, Robert; Mirecka, Jadwiga; Merklinger-Gruchała, Anna; Kapiszewska, Maria; Kožuh, Anna; Woźniak-Zapór, Marta; Parlicki, Mariusz; Sozańska, DominikaZ wprowadzenia: "Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (stosowany skrót KRK) wprowadzone znowelizowana ustawą - Prawo o szkolnictwie wyższym 18 marca 2012 roku i wdrażane od października 2011 roku nie są jeszcze w ustawodawstwie rozdziałem zamkniętym. Niedługo wejdzie w życie kolejna nowelizacja do właśnie znowelizowanej ustawy. Oznacza to, że można założyć z dużym prawdopodobieństwem, że wiele zagadnień i wątpliwości poruszanych w tej monografii, a dotyczących tak różnych paragrafów samej ustawy, jak i rozporządzeń może zostać wkrótce zmienionych bądź uzupełnionych."(...)Pozycja Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2000-2020 / koncepcja edytorska Halina Baszak-Jaroń i Oleg Aleksejczuk ; prace redakcyjne Halina Baszak-Jaroń, Agnieszka Boniatowska, Kamil Jurewicz, Carmen Stachowicz.(Oficyna Wydawnicza AFM, 2020) Banach, Maciej; Bień-Krawiec, Agata; Budzowski, Klemens; Cieślak, Anna; Fatuła, Dariusz; Dębicka, Grażyna; Gołkowski, Filip; Ingarden, Krzysztof; Kapiszewska, Maria; Krawczyk, Robert; Kupiec, Magdalena; Ligęza, Janusz; Limanówka-Bargiel, Dorota; Maciąg, Zbigniew; Matoga, Katarzyna; Majchrowska, Barbara; Majchrowska, Elżbieta; Majchrowski, Jacek M.; Marcinkowski, Jerzy; Mazur, Sławomir; Michalska, Barbara; Nęcki, Zbigniew; Niemirowski, Tomasz; Oleszkowicz-Gałka, Magdalena; Sendur, Agnieszka M.; Stachura, Luiza; Świerczyńska, Jowita; Widacki, Jan; Baszak-Jaroń, Halina; Aleksejczuk, OlegPozycja Medycyna i Społeczeństwo. Materiały konferencyjne(Oficyna Wydawnicza AFM, 2003) Szawarski, Zbigniew; Gajdosz, Ryszard; Majka, Jolanta; Konturek, Stanisław; Róg, T.; Szczudlik, A.; Nalepa, Irena; Śmiałowska, Maria; Kwiecień, Sławomir; Konturek, Stanisław; Cześnikiewicz, Marta; Bielański, Władysław; Płonka, Małgorzata; Kapiszewska, Maria; Cierniak, Agnieszka; Pyrć, Krzysztof; Reroń, Alfred; Huras, Hubert; Wąs, Kazimierz; Niedźwiedzki, Tadeusz; Szeliga, Paweł; Spławiński, Jacek; Kuźniar, Jerzy; Chruściel, TadeuszZe wstępu: "Z inicjatywy i pod patronatem Krakowskiej Szkoły Wyższej im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie odbyła się w styczniu 2003 r. konferencja naukowa lekarzy, farmaceutów, biochemików, filozofów, fizjopatologów, farmakologów i klinicystów, których rozważania skupiały się wokół obszernego tematu „MED YCYNAISPOŁECZEŃSTWO Spotkanie otworzył JM Rektor Prof. KSW dr hab. Zbigniew Maciąg. Rektor wyraził podziękowanie wykładowcom i wyraził głęboką nadzieję, że kolejny numer wydawnictwa Szkoły Acta Academiae Modrevianae, złożony z wybranych prac prezentowanych na konferencji, służył będzie społeczeństwu."(...)Pozycja Myśl i polityka: księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Jackowi Marii Majchrowskiemu T. 3(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Brzoza, Czesław; Drabina, Jan; Dudek, Dobiesław; Fałowski, Janusz; Grzybowski, Marcin; Mazur, Grzegorz; Nowacki, Roman; Sowa, Andrzej L.; Stawowy-Kawka, Irena; Stepan, Kamil; Waniek, Danuta; Bryk, Andrzej; Chorośnicki, Michał; Czarny, Ryszard M.; Cziomer, Erhard; Węc, Janusz Józef; Zyblikiewicz, Lubomir; Banach, Andrzej K.; Cisek, Janusz; Dziedzic, Stanisław; Krawczuk, Aleksander; Pastusiak, Longin; Purchla, Jacek; Włodarski, Bartosz; Zięba, Andrzej; Flis, Maria; Grzymała-Moszczyńska, Halina; Jachymek, Jan; Kubiak, Hieronim; Łagowski, Bronisław; Paleczny, Tadeusz; Skoczyński, Jan; Szymańska, Beata; Kapiszewska, Maria; Kozub-Ciembroniewicz, Wiesław; Palka, Stanisław; Tkaczyński, Jan Wiktor; Widacki, Jan; Kulig, Jan; Legutko, Janusz; Legutko, Jacek; Żmudka, Krzysztof; Dubiel, Jacek S.; Dudek, Dariusz; Reroń, Alfred; Ossowski, Piotr; Budzowski, Klemens; Włudyka, Tadeusz; Szlachta, BogdanPozycja Ocena stanu odżywienia organizmu: practicum(Oficyna Wydawnicza AFM, 2014) Kapiszewska, Maria; Kalemba-Drożdż, MałgorzataPozycja Oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza na kondycję płodu(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Merklinger-Gruchała, Anna; Kapiszewska, MariaEpidemiologia i biologia reprodukcyjna dostarczają wielu dowodów wskazujących na większą wrażliwość płodów i noworodków na toksyny środowiskowe w porównaniu z osobami dorosłymi. Do najbardziej wrażliwych okresów w życiu rozwijającego się organizmu zalicza się okres ciąży między innymi ze względu na szybkość proliferujących komórek i zmiany w metabolizmie hormonalnym. Zaobserwowano negatywny wpływ zanieczyszczeń powietrza, takich jak dwutlenek siarki, tlenki azotu i tlenek węgla na rozwój płodu. Odzwierciedla się to przede wszystkim w przedwczesnym porodzie, upośledzeniu wewnątrzmacicznego wzrostu (ang. intrauterine growth retardiation – IUGR), zwanym także hipotrofią wewnątrzmaciczną, oraz niską masą urodzeniową. Efekt ten jest najsilniejszy jeśli zagrożenie miało miejsce w trakcie pierwszego trymestru ciąży. W artykule omówiono długoterminowe konsekwencje narażenia na niekorzystne warunki środowiskowe w okresie prenatalnym, a także wpływ zanieczyszczeń powietrza w dorosłości na układ rozrodczy. Wskazano także problemy metodologiczne napotykane w trakcie badania zależności pomiędzy zanieczyszczeniami atmosferycznymi a stanem zdrowia noworodkówPozycja Państwo i Społeczeństwo nr 4, 2007 : Zagrożenia ekologiczne a etyka, polityka i gospodarka(Oficyna Wydawnicza AFM, 2007) Bonenberg, Marek; Klima, Stanisława; Delorme, Andrzej; Nowakowski, Michał; Kuropka, Józef; Swolkień, Olaf; Stalony-Dobrzański, Feliks; Gałka, Aleksy; Klima, Janina; Ciemiak, Agnieszka; Kapiszewska, Maria; Kalemba-Drożdż, Małgorzata; Gajewski, Andrzej; Szopa, Przemysław; Czerniak, Jacek; Michalska, Barbara; Kostuch, Ryszard; Kopeć, Stanisław; Klima, Stanisława; Delorme, AndrzejZeszyt drugi kwartalnika „Państwo i Społeczeństwo” z 2004 r. przyniósł zbiór rożnych tematycznie prac mieszczących się w szeroko zakreślonej problematyce zagrożeń środowiska życia ludzi - określanych zwykle mianem zagrożeń ekologicznych. Profil tej problematyki wskazywał indywidualny tytuł tomu: Zagrożenia ekologiczne a etyka, polityka i gospodarka. Chociaż z inicjatywą wydania tomu wystąpiła Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, autorzy zamieszczonych w nim prac - poza redaktorem naukowym zbioru - pochodzili spoza Szkoły, która w czasie inicjowania jego wydania nie miała jeszcze studiów ochrony środowiska.Pozycja Państwo i społeczeństwo w XXI wieku. Rodzina wobec zagrożeń XXI wieku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2004) Adamski, Franciszek; Szyszko-Bohusz, Andrzej; Szmyd, Jan; Usiądek, Jan; Orbik, Zbigniew; Ornacka, Katarzyna; Olearczyk, Teresa; Волченкова, Галича; Євпіух, Микола Б.; Józefik, Barbara; Iniewicz, Grzegorz; Babuśka, Iwona; Huget, Patrycja; Fenczyn, Jan; Przcwoźniak, Lucyna; Superson-Polowiec, Barbara; Szumpich, Stanisław; Ziarko, Janusz; Aleksander, Tadeusz; Tański, Marek; Siany, Krystyna; Baszarkiewicz, Karolina; Kapiszewska, Maria; Wójcik, Katarzyna; Красота, O. І; Panek, Anna; Онопрієнко, Оксана; Паламарчук, ЛарисаSłowo wstępne: "Książka, którą oddajemy do rąk Czytelnika jest pokłosiem IV Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Państwo i Społeczeństwo w XXI wieku” zorganizowanej w Krakowie, w dniach 30 maja -1 czerwca 2004 roku przez Krakowską Szkołę Wyższą im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Konferencja ta poświęcona była wielu fundamentalnym, jakże istotnym dla Polski w zjednoczonej Europie kwestiom państwa i jego instytucji, społeczeństwa i jego problemów, w tym problemów rodziny. Dodajmy, rodziny XXI wieku, bo pod takim hasłem odbywały się obrady tej sekcji tematycznej."(...)Pozycja Perspektywy uczelni niepublicznych w strategiach rozwoju szkolnictwa wyższego(Oficyna Wydawnicza AFM, 2010) Waltoś, Stanisław; Woźnicki, Jerzy; Jajszczyk, Andrzej; Żmija, Janusz; Tłokiński, Waldemar; Pomianek, Tadeusz; Pawłowski, Krzysztof; Nałęcz, Daria; Chmielecka, Ewa; Koseski, Adam; Zdanowski, Mirosław; Kapiszewska, Maria; Kudrycka, Barbara; Malec, Jerzy; Malec, JerzyPozycja Polifenole roślinne i ich rola w medycynie(Oficyna Wydawnicza AFM, 2007) Cierniak, Agnieszka; Kapiszewska, MariaZe wstępu: "Dane epidemiologiczne wskazują na bezpośrednią zależność między wielkością spożycia warzyw i owoców a redukcją ryzyka chorób degeneracyjnych, w szczególności nowotworów [1]. Sposób żywienia współczesnego człowieka najczęściej nie dostarcza zalecanych składników odżywczych w proporcjach optymalnych. Nie dostarcza także wystarczającej ilości tzw. składników nieodżywczych, do których należą zawarte w pokarmie zarówno witaminy i związki mineralne, jak i roślinne polifenole. To właśnie te ostatnie wraz z witaminami antyutleniąjącymi odgrywają największą rolę w prozdrowotnym działaniu warzyw i owoców. Odpowiednia ich ilość dostarczona do organizmu sprzyja stabilizacji genetycznej, a w szczególności zmniejsza poziom endogennych uszkodzeń oksydacyjnych DNA. Co prawda w ostatnich latach rośnie świadomość konsekwencji, do jakich może prowadzić niewłaściwe odżywianie, ale niestety „przyspieszony” tryb życia, a także moda na suplementy żywieniowe wynikająca z przekonania o ich zbawiennym działaniu, sprzyjają szybkiemu wzrostowi spożycia najrozmaitszych suplementów żywnościowych, a zwłaszcza tych zawierających ekstrakty roślinne. Często zawarte w nich polifenole, co udokumentowane jest w literaturze światowej, są zażywane w stężeniach wielokrotnie przekraczających stężenia w zjadanych warzywach i owocach, nawet w diecie wegetarian [2]. Może to stanowić także zagrożenie zdrowia."(...)Pozycja „Rozmowa receptorów” ER – AhR i epigenetyczna pamięć. Mechanizm adaptacyjny czy wzrost toksyczności środowiskowych zanieczyszczeń?(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Kapiszewska, MariaWiedza na temat szkodliwości związków chemicznych zawartych we wdychanym powietrzu a także innych ksenobiotyków środowiskowych jest coraz szersza. Skutkuje to wprowadzeniem regulacji prawnych wymuszających ograniczanie emisji zanieczyszczeń do środowiska. Szkodliwość zdrowotną zanieczyszczeń potwierdzają zarówno badania epidemiologiczne, jak i badania laboratoryjne. Bardzo często konsekwencje tego wpływu obserwujemy dopiero po latach. Najlepszym tego przykładem jest wzrost ryzyka chorób dróg oddechowych, będących bezpośrednim efektem narażenia na wysokie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu, ale także chorób chronicznych, których ryzyko wydaje się odzwierciedlać wpływ środowiska w okresie płodowym. Do niedawna głównym obszarem badań była ocena wielkości tego ryzyka na podstawie statystycznych analiz zależności przyczynowo-skutkowych. Szybki rozwój biologii molekularnej spowodował, że skoncentrowano się także na zmianach, jakie zanieczyszczenia indukują w szlakach metabolicznych i procesach sygnalizacyjnych w komórce. Pozwoliło to dostrzec nie tylko negatywne skutki zanieczyszczeń, ale także pewne korzystne efekty wynikające z uruchomienia przez organizm procesów adaptacyjnych. Najwięcej uwagi poświęca się interakcji między receptorami aktywowanymi przez zanieczyszczenia środowiska (AhR), a receptorami estrogenowymi (ER) i skutkom, jakie ta „rozmowa receptorów” (ang. cross-talk) wywołuje w ekspresji genów docelowych dla tych receptorów. Zanieczyszczenia środowiska mogą wywoływać zmiany w ekspresji genów zaburzając mechanizm dziedziczenia pozagenowego, zwanego dziedziczeniem epigenetycznym. Zmiany te – jeśli wystąpią w bardzo wczesnym okresie życia płodowego – mogą utrzymywać się w kolejnych pokoleniach, dzięki nośnikom pamięci genetycznej, jaką jest np. metylacja DNA. W zależności od tego, w których genach dochodzi do wyciszenia ekspresji, zjawisko to może wpływać na biologiczne funkcje organizmu, zwiększając przystosowanie do zmieniającego się środowiska, ale może także zwiększać wrażliwość na rozwój chorób chronicznych w życiu dorosłym, ustanawiając pewien wzór ekspresji genów na etapie rozwoju zarodkowego.Pozycja Short interpregnancy interval and low birth weight: a role of parity(Wiley, 2015-03) Merklinger-Gruchała, Anna; Jasienska, Grazyna; Kapiszewska, MariaObjectives: Short interpregnancy intervals (IPI) and high parity may be synergistically associated with the risk of unfavorable pregnancy outcomes. This study tests if the effect of short IPI on the odds ratio for low birth weight (LBW, <2,500 g) differs across parity status. Methods: The study was carried out on the birth registry sample of almost 40,000 singleton, live-born infants who were delivered between the years 1995 and 2009 to multiparous mothers whose residence at the time of infant’s birth was the city of Krakow. Multiple logistic regression analyses were used for testing the effect of IPI on the odds ratio (OR) for LBW, after controlling for employment, educational and marital status, parity, sex of the child, maternal and gestational age. Stratified analyses (according to parity) and tests for interaction were performed. Results: Very short IPI (0–5 months) was associated with an increased OR for LBW, but only among high parity mothers with three or more births (OR = 2.64; 95% CI 1.45–4.80). The test for interaction between very short IPI and parity on the OR for LBW was statistically significant after adjustment for multiple comparisons (P = 0.04). Among low parity mothers (two births) no statistically significant associations were found between IPI and LBW after standardization. Conclusion: Parity may modify the association between short birth spacing and LBW. Women with very short IPI and high parity may have a higher risk of having LBW infants than those with very short IPI but low parity.Pozycja Środowisko a gospodarka hormonalna u kobiet Cz. 1 i 2(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Jasieńska, Grażyna; Mędraś, Marek; Kubicka, Eliza; Jóźków, Paweł; Józefik, Barbara; Pawłowski, Leszek; Pawłowski, Bogusław; Ziomkiewicz-Wichary, Anna; Nenko, Ilona; Merklinger-Gruchała, Anna; Kalemba-Drożdż, Małgorzata; Kapiszewska, Maria; Matusik, Stanisław; Milewicz, Tomasz; Jaśkiewicz, Jerzy; Drąg, Jagoda; Lizak, Dorota; Gregoraszczuk, Ewa L.; Karolewski, Kazimierz; Kapiszewska, MariaPozycja Teoretyczne i praktyczne aspekty współczesnej edukacji(Oficyna Wydawnicza AFM, 2009) Lipiec, Józef; Bieszczad, Bogusław; Tabora-Marcjan, Ewa; Şiğva, Renata Monika; Guzik, Agnieszka; Parlicki, Mariusz; Aksman, Joanna; Huget, Patrycja; Misiuk, Agnieszka; Kapiszewska, Maria; Marchenko, Galina; Bocharova, Elena; Miś, Lucjan; Kwatera, Anna; Łukasik, Joanna; Rudkovska, Inessa; Gerc, Krzysztof; Bierówka, Joanna; Budziło, Przemysław; Şiğva, Renata Monika; Guzik, AgnieszkaPozycja Uczelnie niepubliczne – sukces czy niechciany produkt wolnego rynku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Kapiszewska, Maria