Przeglądaj wg Słowo kluczowe "Królestwo Polskie"
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 35
Wyników na stronę
Opcje sortowania
Pozycja Działalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego 1815–1867(Oficyna Wydawnicza AFM, 2017) Bieda, JustynaDziałalność oświatowa w więzieniach Królestwa Polskiego była konsekwencją XIX- -wiecznej zmiany poglądów na cele i warunki wykonywania kary pozbawienia wolności. Idea nauczania osadzonych przestępców na ziemiach Królestwa Polskiego zrodziła się w latach 30. XIX w. i nierozerwalnie wiąże się z osobą Fryderyka Skarbka, który powołał do życia pierwszą szkółkę więzienną dla nieletnich przestępców w warszawskim Domu Kary i Poprawy. Z tego samego okresu pochodzą pierwsze rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych nakazujące władzom więziennym zakładanie szkółek niedzielnych, gdzie nauczani pisania i czytania mieli być dorośli więźniowie. Niestety zalecenia centralnych organów rządowych nie były entuzjastycznie przyjmowane na niższych szczeblach władz administracyjnych. Ostatecznie Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych, widząc małe zainteresowanie rządów gubernialnych tworzeniem placówek oświatowych dla nieletnich przestępców, w roku 1860 odgórnie powołała do życia szkółki w czterech więzieniach (Warszawie, Kielcach, Lublinie i Płocku), do których mieli być kierowani nieletni z terenu całego kraju. Niestety nie wiemy, jak w rzeczywistości wyglądało funkcjonowanie tych placówek. Podobnie przedstawiała się kwestia nauczania więźniów dorosłych. Mimo rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych z 1833 r., zalecającego prowadzenie w więzieniach szkółek niedzielnych dla dorosłych, pierwsza taka placówka powstała w więzieniu kieleckim dopiero w 1853 r. Wiadomo, że takie ośrodki działały jeszcze w więzieniach w Sandomierzu i Radomiu.Pozycja Jana N. Horaina prawidła policyjne(Oficyna Wydawnicza AFM, 2004) Cichoń, Paweł"W dotychczasowej literaturze poświęconej ustrojowi i administracji Księstwa Warszawskiego niewiele miejsca zajmuje myśl administracyjna rozwijająca się w tym okresie. Zupełnie nieznany jest fragment tej myśli związany z wojną 1812 r. oraz próbą ponownego przyłączenia do ziem polskich terytorium Wielkiego Księstwa Litewskiego."(...)Pozycja Księgi hipoteczne w prawie dziewiętnastowiecznego Królestwa Polskiego. Zasady konstrukcji - forma wewnętrzna i zewnętrzna(Oficyna Wydawnicza AFM, 2008) Kubicki, Tomasz"Prawo o ustaleniu własności dóbr nieruchomych, o przywilejach i hipotekach z 1818 r. wraz z instrukcją hipoteczną z roku 1819 uregulowały między innymi kwestię zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych. Zgodnie z art. 162 Ust. Hip., księgi hipoteczne prowadzone były dla dóbr ziemskich i miast, w których zasiada sąd ziemski. Ustawodawca miał na myśli tzw. własność ziemską - większą i miejską, bez względu na wielkość, znajdującą się w miastach wojewódzkich."(...)Pozycja Moje wspomnienia Stanisława Srzednickiego jako źródło historyczne. Część II(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Zywert, ErykMoje wspomnienia Stanisława Srzednickiego są źródłem narracyjnym o nieustalonej wciąż przydatności w badaniach dziejów Królestwa Polskiego. Celem zaprezentowanych badań jest krytyka źródłowa pamiętnika w ramach trzech obszarów tematycznych wyznaczonych wybranymi wspomnieniami odnoszącymi się do rodziny (część I), kształcenia i kariery zawodowej pamiętnikarza (część II). Przeprowadzona analiza umożliwia ustalenie wiarygodności relacji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz pozwala wskazać dostrzeżone rozbieżności faktograficzne, określić ich skalę i wyjaśnić prawdopodobne przyczyny powstania. Rezultaty tej pracy dają podstawę do oceny przydatności Moich wspomnień jako źródła historycznego w badaniach nad drugą połową XIX w. i początkiem XX w. Naturalnym korelatem prowadzonych rozważań staje się zarys sylwetki Stanisława Srzednickiego – ważnego urzędnika sądowego Królestwa Polskiego, który odegrał niepoślednią rolę w polskim procesie państwo- i prawotwórczym II Rzeczypospolitej Polskiej.Pozycja O ułatwieniach w dostępie do źródeł archiwalnych dotyczących prawa sądowego w Królestwie Polskim(Oficyna Wydawnicza AFM, 2017) Wiśniewska-Jóźwiak, DorotaW ostatnich latach podejmowane są w Polsce działania sprzyjające pracy badawczej prowadzonej przez historyków prawa. Polegają one na digitalizacji i udostępnianiu w formie cyfrowej źródeł archiwalnych. W pierwszej kolejności sporządza się kopie cyfrowe akt stanu cywilnego, ksiąg metrykalnych, akt organów administracji oraz archiwów rodzinnych. Dla badacza zajmującego się prawem sądowym Królestwa Polskiego najistotniejsza jest digitalizacja akt organów administracji centralnej, akt organów administracji terytorialnej, akt stanu cywilnego i aktów notarialnych. Kopie cyfrowe archiwaliów są między innymi udostępniane w Internecie. Stanowi to wielkie ułatwienie dla historyków prawa: nie tylko skraca czas dotarcia do źródeł i pozwala zapoznać się z ich treścią, ale przyczynia się również do znacznego obniżenia kosztów prowadzenia kwerendy źródłowej, w związku z brakiem konieczności udawania się do siedziby archiwum. Udostępnianie kopii cyfrowych na stronach archiwów oraz na innych portalach jest bardzo czasochłonne i wymaga znacznych środków finansowych, ale pozwala na prowadzenie kwerendy źródłowej na niespotykaną dotychczas skalę. Jest nieocenionym wsparciem dla historyków prawa i może przyczynić się do rozwoju tej dyscypliny naukowej.Pozycja Obwieszczenia o znalezieniu zwłok w świetle „Dzienników Urzędowych Województwa Mazowieckiego” z lat 1816–1830(Oficyna Wydawnicza AFM, 2020) Kamińska, PaulinaObwieszczenie o znalezieniu zwłok jest instrumentem władzy publicznej mającym na celu identyfi kację nieznanej z imienia i nazwiska osoby zmarłej. W Królestwie Polskim w badanym okresie obwieszczenie wykorzystywane było przede wszystkim w postępowaniu karnym. Postępowanie w sprawie znalezienia zwłok prowadzone było na podstawie przepisów Ordynacji Kryminalnej Pruskiej z 1805 r. W przypadku zgłoszenia o znalezieniu zwłok, władze publiczne w myśl przepisów miały przeprowadzić określone czynności. Jeżeli tożsamość osoby zmarłej była nieznana, przepisy przewidywały obowiązek publikacji obwieszczeń w gazetach. W artykule przedstawiono ustawodawstwo i praktykę w tym zakresie.Pozycja Ochrona dóbr narodowych Rzeczypospolitej Polskiej po rozbiorach. Prokuratoria Generalna Królestwa Polskiego(Oficyna Wydawnicza AFM, 2018) Sitek, BronisławW artykule ukazano ewolucję potrzeby prawnej ochrony dóbr i interesów Rzeczypospolitej Polskiej po rozbiorach. Konieczność takiej ochrony pojawiła się jeszcze w okresie przedrozbiorowym, jednak konkretnej formy instytucjonalnej nabrała ona najpierw w Księstwie Warszawskim, a następnie w 1816 r. w Królestwie Polskim. Celem tego opracowania jest wykazanie pozytywistycznej pracy elit polskich nad ochroną tego, co pozostało po rozbiorach - z nadzieją budowania materialnego fundamentu pod niepodległą ojczyznę. Autor nie podejmuje pogłębionej dyskusji nad statusem Królestwa Polskiego. Praca opiera się głównie na analizie przepisów konstytucji Królestwa Polskiego z 1815 r. oraz postanowienia cara Rosji o utworzeniu Prokuratorii Generalnej z 1816 r. Ponadto przywoływane zostały poglądy doktryny z zakresu tematu. We wnioskach końcowych należy wskazać pozytywną rolę, jaką odegrała Prokuratoria Generalna Królestwa Polskiego.Pozycja Organizacja i funkcjonowanie aresztów policyjnych w Królestwie Polskim w latach 1817–1867. Część I(Oficyna Wydawnicza AFM, 2019) Bieda, JustynaAreszty policyjne zostały utworzone na mocy rozporządzenia Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji z dnia 6 października 1817 r. Powołano je do życia w celu zapewnienia odpowiedniego miejsca odizolowania dla osób aresztowanych przez władze policyjne w trakcie pierwszych czynności śledztwa. Jednakże w następnych latach areszty policyjne zyskały kolejne funkcje – jako więzienia dla osób skazanych na krótkoterminowe kary pozbawienia wolności czy jako miejsca noclegowe dla transportowanych więźniów. Celem opracowania jest przedstawienie podstaw prawnych osadzenia w areszcie policyjnym obowiązujących do roku 1867, czyli do czasu likwidacji Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych. Analizie poddano przepisy administracyjne wydawane przez centralne organy administracji rządowej oraz dokumenty zgromadzone w archiwach państwowych, Niestety zachowany materiał archiwalny jest bardzo fragmentaryczny i nie pozwala na precyzyjne ustalenie miejsc, w których zorganizowane zostały areszty policyjne, ani sporządzenie szczegółowych statystyk dotyczących osób przetrzymywanych w tych ośrodkach. Z pewnością jednak możemy stwierdzić, iż areszty policyjne w całym badanym okresie pozostawały głównie miejscami przetrzymywania osób aresztowanych policyjnie oraz że nagminnie łamano przepisy o czasie zatrzymania w areszcie.Pozycja Organizacja i funkcjonowanie ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim (1815-1867) w świetle źródeł. Dotychczasowe ustalenia i perspektywy badawcze(Oficyna Wydawnicza AFM, 2018) Bieda, JustynaW wieku XIX kara pozbawienia wolności stała się w wielu europejskich kodeksach karnych karą podstawową, co zrodziło szeroką dyskusję o reformie organizacji więziennictwa w całej Europie - również w Królestwie Polskim. Radykalnie odmienna od dotychczasowej polityka penitencjarna władz Królestwa Polskiego skupiała się głównie wokół reform organizacji więzień. W pracach naukowych stosunkowo mało miejsca poświęcono dotąd badaniom nad funkcjonowaniem ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim. Uwaga badaczy koncentrowała się przede wszystkim na teoretycznych rozważaniach wokół ówczesnych doktryn penitencjarnych. Jedynie E. Kaczyńska i M. Senkowska prowadziły szersze, oparte na materiale archiwalnym badania naukowe dotyczące praktycznych aspektów funkcjonowania więzień w Królestwie Polskim, choć i te prace wykorzystują zaledwie fragmenty materiałów źródłowych. Organizacja i funkcjonowanie więzień w Królestwie Polskim pozostaje zatem nadal zagadnieniem w dużym stopniu niezbadanym. Przed nami analiza przepisów administracyjnych, w szczególności z II połowy X IX w., oraz obszernego materiału źródłowego zachowanego w aktach Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, władz wojewódzkich, władz powiatowych oraz dokumentach miejskich (zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i inne archiwach państwowych).Pozycja Panny, mężatki i wdowy przed sądem pokoju: prawo a praktyka w Królestwie Polskim na przykładzie akt sądów pokoju okręgu łęczyckiego, zgierskiego i łódzkiego(Oficyna Wydawnicza AFM, 2013) Machut-Kowalczyk, JoannaThe capacity of women to be a party in civil cases was limited in various ways. Only maidens of age and widows could freely be a party (in various functions) in court proceedings. On the other hand, the law provided strict limitations for married women. The wife took action before the court assisted by her husband. It was otherwise in criminal cases. Here women acted independently as suing parties, witnesses, and defendants. The files of justices of the peace, conciliatory courts, and the police corroborate that these principles were respected in practice.Pozycja Państwo i Społeczeństwo nr 4, 2005(Oficyna Wydawnicza AFM, 2005) Lewandowski, Henryk; Kostecki, Apoloniusz; Lubelski, Marek; Kubiak-Cyrul, Agnieszka; Tor, Krzysztof; Buczek, Andrzej; Hofmańska, Ewa; Smaga, Łukasz; Banasik, Katarzyna; Lewandowska-Malec, Izabela; Ślusarska, Renata; Karp, Janusz; Obirek, Stanisław; Czajkowski, Wojciech; Pulit, Anna; Olearczyk, Teresa; Galata, Stanisław; Zarzycki, Zdzisław; Kapiszewski, AndrzejPozycja Polityka gospodarcza jako czynnik kształtowania rozwiązań prawnych. Wpływ na regulacje celne w polskiej skarbowości od XVIII do XX wieku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2013) Pilarczyk, Piotr M.Since the end of the 18th century, the economic assumptions shaped plenty of regulations in force in various constitutional systems operating in Poland. A good example are customs regulations referring to international trade, being a significant element of economic (trade) policy. The development of customs has been a reflection of the established economic goals in the acts of law being introduced and remaining in force from the days of King Stanisław, via the solutions applied in the Duchy of Warsaw, Kingdom of Poland and its autonomy, the Second Republic and in the customs instruments used in planned economy.Pozycja Praca lekarzy w więzieniach Królestwa Polskiego – na podstawie akt Rządu Gubernialnego Radomskiego(Oficyna Wydawnicza AFM, 2020) Bieda, JustynaW pierwszej połowie XIX w. na kanwie europejskiego nurtu humanizacji wykonywania kary pozbawienia wolności pojawiły się koncepcje polskich reformatorów penitencjarnych, np. J.U. Niemcewicza, K. Potockiego, czy F. Skarbka – ich postulaty w dużej części dotyczyły konieczności poprawy warunków sanitarnych w więzieniach, a przede wszystkim stworzenia systemu opieki lekarskiej nad osadzonymi. W odpowiedzi władze rządowe podjęły pewne realne działania. I tak postanowieniem Księcia Namiestnika z 17 września 1823 r. została zatwierdzona Instrukcja więzienna wydana przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych i Duchownych. Wprowadzała ona nie tylko obowiązek organizacji w więzieniach lazaretów, ale także utrzymywania na stałym etacie lekarza. Weszli oni w skład służby więziennej, a tym samym zaliczono ich w poczet pracowników służby cywilnej Królestwa Polskiego. Jednakże brak zapewnienia odpowiednich funduszy, jak i mała liczba wykwalifikowanych medyków spowodowały, iż wprowadzenie w życie przepisów więziennych było trudne. Przez cały okres istnienia Królestwa Polskiego władze administracyjne borykały się z problemem zapewnienia odpowiedniej obsady lekarskiej w lazaretach więziennych.Pozycja Przewóz „dostojnych osób” w Królestwie Polskim do 1866 roku(Oficyna Wydawnicza AFM, 2007) Stefanek-Dziadosz, Aneta"Przedmiotem pracy jest przewóz „dostojnych osób” w Królestwie Polskim do 1866 r. Problem ten dotąd nie był szerzej poruszany w opracowaniach naukowych. Niniejszy artykuł stanowi próbę przybliżenia tego tematu; opiera się ona na rękopiśmiennych materiałach źródłowych znajdujących się w Archiwum Państwowym w Lublinie i drukowanych w Dzienniku Praw Królestwa Polskiego."(...)Pozycja Przysięga w śledztwie allewiacyjnym w Królestwie Polskim w świetle akt powiatowych wieluńskich, zamojskich i łukowskich do 1866 r.(Oficyna Wydawnicza AFM, 2017) Machut-Kowalczyk, JoannaPrzysięga w śledztwie allewiacyjnymi odgrywała ważną rolę dowodową. Miała potwierdzać rzetelność zeznań, a tym samym – wysokość doznanych przez poszkodowanych strat. Jej wykonanie następowało przed wydziałem spornym sądu pokoju. Poszkodowani i świadkowie składali przysięgę na złożone wcześniej w śledztwie administracyjnym zeznania. Rota przysięgi uwzględniała wysokość doznanych szkód. Sąd sporządzał protokół jej odebrania i odsyłał akta komisarzowi obwodowemu (naczelnikowi powiatu). Po skompletowaniu akt urzędnik obwodowy (powiatowy) przesyłał całość akt do dalszego postępowania sądowi administracyjnemu. Brak przysięgi uniemożliwiał przyznanie allewiacji.Pozycja Rada Stanu Królestwa Polskiego wobec niekonstytucyjności Organizacji Komisji Rządowej Wojny(Oficyna Wydawnicza AFM, 2020) Gałędek, MichałArtykuł poświęcony jest projektowi Organizacji Komisji Rządowej Wojny, przygotowanemu na początku 1816 r. i usankcjonowanemu przez cesarza po przeróbkach 17 października 1816 r. Skupiono się na rekonstrukcji przebiegu wypadków związanych z tym projektem, powstałym na zlecenie wielkiego księcia Konstantego i według jego wizji organizacji ministerialnej sprzecznej z koncepcją uregulowaną w konstytucji. Następnie dokonano analizy treści projektu oraz przedstawiono stosunek do niego członków Rady Stanu. Problem miał zarówno wymiar polityczny, jak i konstytucyjny. Stawiał zabierających głos w dyskusji w trudnym położeniu, ponieważ z jednej strony projekt był w ich przekonaniu niezgodny z Ustawą konstytucyjną, uprzywilejowując ministra w stopniu niweczącym zasadę kolegialności w komisjach rządowych zagwarantowaną jej postanowieniami. Z drugiej strony wobec nieprzejednanej postawy Wielkiego Księcia Konstantego narażał rząd polski na poważny konflikt z bratem cesarskim.Pozycja Relikty staropolskiej skarbowości na ziemiach polskich po rozbiorach – rekonesans(Oficyna Wydawnicza AFM, 2023) Pilarczyk, Piotr M.Rozbiory Rzeczpospolitej nie przekreśliły istnienia szeregu dotychczasowych rozwiązań w dziedzinie skarbowości. W początkach XIX wieku w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim zachowano liczne konstrukcje z epoki staropolskiej. Zmiany zaszły przede wszystkim w dziedzinie zarządu fi nansami państwowymi, lecz już w przypadku poszczególnych podatków wiele z nich przetrwało długo – zmieniane i reformowane, niektóre świadczenia publiczne dotrwały nawet do XX wieku. Również struktura dochodów publicznych nie uległa większym zmianom w epoce porozbiorowej. Dostrzec też można liczne podobieństwa pomiędzy epoką przedrozbiorową a czasami Księstwa i Królestwa w przypadku kształtu wydatków publicznych. W XIX wieku na ziemiach polskich w dziedzinie skarbowości i prawa skarbowego nowe rozwiązania sąsiadowały więc z licznymi reliktami epoki przedrozbiorowej.Pozycja Rodzaje ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim(Oficyna Wydawnicza AFM, 2016) Bieda, JustynaW XIX w. w wielu europejskich kodeksach karnych, w tym także w Królestwie Polskim, kara więzienia stała się sankcją podstawową. W obliczu tych zmian w Królestwie Polskim rozpoczęła się szeroka dyskusja dotycząca reformy całego systemu organizacji więziennictwa. Pojawiają się liczne koncepcje polskich reformatorów penitencjarnych, jak choćby Juliana Ursyn Niemcewicza, Ksawerego Potockiego, Fryderyka Skarbka. W takich warunkach centralne organy administracji rządowej podjęły próbę stworzenia systemu jednostek penitencjarnych. Artykuł opisuje sześć różnych ośrodków pozbawienia wolności funkcjonujących w Królestwie Polskim: areszty policyjne, w których przetrzymywano osoby zatrzymane przez władze policyjne lub skazane przez sądy burmistrzowskie; areszty detencyjne przy Sądach Policji Prostej, gdzie osadzano przede wszystkim przestępców zatrzymanych na mocy decyzji sądu w trakcie tzw. śledztwa pierwiastkowego, a także skazanych za defraudację czy kontrabandę; areszty cywilne dla dłużników w celu zmuszenia ich do wykonania ciążącego na nich zobowiązania; domy badań, w których przebywały osoby oczekujące na wyrok, a także więzienia karne dla osób już skazanych. Dla skazanych za najcięższe przestępstwa w roku 1834 wprowadzono tzw. roty aresztanckie.Pozycja Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego T. X(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie - Oficyna Wydawnicza AFM, 2007) Goźdź-Roszkowski, Krzysztof; Podgórska, Magdalena; Głuszak, Marcin; Lewandowska-Malec, Izabela; Filipczak-Kocur, Anna; Ujma, Magdalena; Sawicki, Mariusz; Zajęcki, Maurycy; Szulc, Tadeusz; Malec, Dorota; Jackowska, Kinga; Kubicki, Tomasz; Bieda, Justyna; Wiśniewska, Dorota; Dziadzio, Andrzej; Stefanek-Dziadosz, Aneta; Kulesza, Adam; Pyziak, Michał; Tkaczuk, Marek; Dąbrowski, Karol; Kozyra, Waldemar; Kwiecień, Marcin; Malec, JerzyPozycja Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego T. XIV(Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie - Oficyna Wydawnicza AFM, 2011) Goźdź-Roszkowski, Krzysztof; Tęgowski, Jan; Szulc, Tadeusz; Filipczak-Kocur, Anna; Kitowski, Piotr; Moras, Małgorzata; Krzymkowski, Marek; Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota; Mataniak, Mateusz; Kubicki, Tomasz; Machut-Kowalczyk, Joanna; Malec, Dorota; Smyk, Grzegorz; Mielcarek, Adam Janusz; Kozyra, Waldemar; Siemaszko, Karol; Malec, Jerzy