Przeglądaj wg Słowo kluczowe "XVIII wiek"

Teraz wyświetlane 1 - 3 z 3
  • Miniatura
    Pozycja
    Prasa amerykańska wobec Konstytucji 3 maja
    (Oficyna Wydawnicza AFM, 2020) Wiśniewska, Ewa
    Artykuł opisuje sposób przedstawienia Konstytucji 3 maja 1791 r. przez ówczesną prasę amerykańską. Mimo ogromnego dystansu terytorialnego i ograniczeń narzucanych możliwościami technicznymi, treść tego aktu prawnego była szeroko komentowana i spotkała się z pozytywną oceną. Ustawa rządowa obowiązywała od dnia wydania do 17 czerwca 1793 r., kiedy rozpoczęły się obrady ostatniego sejmu I RP, który uznał drugi rozbiór Polski. Została ona bardzo doceniona i entuzjastycznie przyjęta w prasie amerykańskiej, która rozumiała Konstytucję jako naturalną kontynuację procesu demokratyzacji. Jednak artykuły prasowe opisujące ten akt prawny były dość ogólnikowe i zbyt daleko idące w swoim optymizmie. Wynikało z nich, że Konstytucja wprowadzała demokrację oraz przyczyniała się do zmian społecznych i politycznych w Europie. Analizując artykuły prasowe, można pochopnie dojść do wniosku, że król Stanisław August Poniatowski był reformatorem, którego głównym celem było zrównanie wszystkich poddanych, co niekoniecznie było prawdą. Co więcej, Konstytucja nie została dokładnie przetłumaczona, co uprościło i wyidealizowało jej znaczenie w relacjach prasowych.
  • Miniatura
    Pozycja
    Rzeźba krakowska drugiej połowy XVIII w.: twórcy, nurty i tendencje
    (Oficyna Wydawnicza AFM, 2013) Dettloff, Anna
    Oparta na solidnej kwerendzie źródłowej książka ukazuje uporządkowany obraz rzeźby krakowskiej z okresu od około 1740 do 1790 roku, we wcześniejszych badaniach zwykle traktowanej jako dość chaotyczny zespół niezbyt wybitnych dzieł, nie tworzących żadnej organicznej całości. Jako punkt odniesienia autorka słusznie przyjęła italianizującą rzeźbę wcześniejszego półwiecza (około 1690–1740), obejmującą dorobek Fontany i jego następców, wśród których wyróżnił się godny kontynuator włoskiego mistrza Antoni Frączkiewicz, i przedstawiła ją w rozdziale, trafnie zatytułowanym Prolog, po czym przystąpiła do właściwego tematu. Prezentując materiał artystyczny, w którym wcześniejsze włoskie inspiracje niemal zupełnie ustąpiły miejsca oddziaływaniom bliższych środkowoeuropejskich środowisk, jako kryterium wydzielania nurtów artystycznych przyjęła właśnie główne centra, z których się wywodzili, bądź do których po wzory sięgali krakowscy rzeźbiarze. Dzięki takiej koncepcji badawczej Anny Dettloff krakowska rzeźba drugiej połowy stulecia okazała się skomplikowaną mozaiką różnych odmian stylowych, ówcześnie uprawianych w monarchii habsburskiej (zwłaszcza na Morawach i „austriackim” Śląsku), na pruskim Śląsku i w Bawarii. Eksponując, w miarę możliwości, w każdym z tych nurtów twórczość bardziej wyrazistych mistrzów, autorka wykazała, że i w tym okresie w Krakowie działali rzeźbiarze o indywidualnym stylu, choć artystycznie niedorównujący ani najwybitniejszym spośród poprzedników, ani współczesnym sobie artystom z najbardziej twórczych polskich środowisk – lwowskiego i warszawskiego, ale jednak godni są bliższej uwagi. Dzięki jej badaniom krakowskie środowisko późnobarokowej rzeźby okazało się bogatsze i artystycznie bardziej interesujące, niż to dotychczas zwykło się przyjmować. Świetna pod względem warsztatu naukowego i przynosząca nowe wyniki książka jest adresowana do specjalistów – głównie historyków sztuki. Jednak zarówno ukazana w niej problematyka, mogąca interesować także niefachowców, przede wszystkim przedstawicieli innych dyscyplin historycznych, ale także amatorów – pasjonatów sztuki i historii kultury, jak i warsztat pisarski autorki, umiejącej jasno konstruować rozprawę i logicznie prowadzić wywód, posługującej się pięknym, bogatym, choć przy tym funkcjonalnym językiem, nie epatującym pseudonaukową terminologią i metodologicznymi udziwnieniami stylu, ułatwia swobodną lekturę. Z pełnym przekonaniem książkę Anny Dettloff o późnobarokowej rzeźbie w Krakowie polecam także wszystkim czytelnikom zainteresowanym dziejami sztuki i kultury, a także cracovianistom, którzy znajdą w niej wiele ciekawych, wcześniej nieznanych wiadomości. Jestem pewien, że osoby sięgające po tę książkę nie doznają zawodu.
  • Miniatura
    Pozycja
    The Perception of the Constitution of 3 May 1791 in the Contemporaneous American Press
    (Oficyna Wydawnicza AFM, 2021) Wiśniewska, Ewa
    The paper investigates the ways the American press of the times portrayed the Constitution of 3 May 1791. The Governance Act was valid from the date it was issued, May 3, 1791, until June 17, 1793, when the last Sejm, the one which acknowledged the second partition of Poland, was held. Despite the great distance and the limitations imposed by the technological possibilities of the times, the topic was nonetheless widely commented on at the time and positively received. It was much appreciated and enthusiastically welcomed in American press, which understood the Constitution as a natural continuation of the process of democratization. However, the articles depicting the document were rather general and far-fetched in their optimism towards introducing democracy, accusing the Constitution of causing social and political changes in Europe. Analyzing press articles, one may jump into hasty conclusion that the king, Stanislaw August Poniatowski, was a reformer whose main goal was to make all his subjects equal, which was not necessarily true. The Constitution was not thoroughly translated, which simplified and idealized its meaning.