Postępowanie o ubezwłasnowolnienie na tle akt Sądu Okręgowego w Krakowie z 1949 roku
| dc.contributor.author | Przewoźnik, Sylwia | |
| dc.date.accessioned | 2020-02-18T11:42:04Z | |
| dc.date.available | 2020-02-18T11:42:04Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.description.abstract | Na gruncie powojennych przepisów ubezwłasnowolnienie dotyczyło osób, które nie potrafiły samodzielnie zatroszczyć się o swoje sprawy i dbać o własne dobro. Przede wszystkim dotyczyło osób z chorobą psychiczną, niedorozwojem umysłowym oraz tych, u których zaburzenia psychiczne związane były z nadużywaniem alkoholu lub marnotrawstwem. Instytucja ubezwłasnowolnienia miała na celu pomoc osobom, które nie były w stanie samodzielnie kierować swoim postępowaniem bądź samodzielnie prowadzić swoich spraw. Ochrona interesów osobistych i majątkowych tych właśnie osób wymagała niekiedy, by ich zdolność do czynności prawnych została ograniczona bądź też, by zostali oni jej całkowicie pozbawieni. Ubezwłasnowolnienie stosowało się wówczas, gdy osoba ze względu na stan zdrowia nie była w stanie podejmować decyzji w sposób świadomy. Ustawodawca przewidział dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia: częściowe, które polegało na tym, że osoba ubezwłasnowolniona sama dokonywała czynności prawnych, natomiast do ich ważności potrzebowała zgody opiekuna. Natomiast decyzje dotyczące drobnych spraw życia codziennego mogła ona podejmować samodzielnie. Natomiast całkowite ubezwłasnowolnienie osoby pozbawiało ją możliwości dokonywania czynności prawnych, a we wszystkich sprawach reprezentował ją prawny opiekun, wyznaczony przez sąd. | pl |
| dc.description.abstract | On the grounds of post-war legislation, guardianship affected people who were not capable of independent management of their own affairs, and care for their own well-being. This first of all concerned persons with psychological conditions, mental deficiency, and ones whose psychological disorders were related to alcohol abuse, and wasteful mismanagement. The practice of guardianship was aimed at helping the people unable to manage their conduct and/or their affairs independently. Protection of personal and property interest of these people sometimes required that their capacity to legal transactions had to be limited, or else that they were entirely bereft of it. Guardianship was applied when, due to the state of their health, a person was not capable of making conscious decisions. The legislator envisaged two types of guardianship: partial, which meant that a person subjected to it concluded legal actions on his of their own, while to have them valid, a consent of the guardian was necessary. On the other hand, such a person could make decisions concerning minor life affairs on his or her own. In turn, the plenary guardianship bereft one of the possibility of performing legal transactions, and had them represented in all legal matters by the legal guardian appointed by the court. | pl |
| dc.description.abstract | Gemäß den Nachkriegsvorschriften betraf die Entmündigung diejenigen Personen, die nicht in der Lage waren, sich um ihre eigenen Angelegenheiten zu kümmern und für das eigene Wohl zu sorgen. Vor allem betraf sie psychisch kranke Personen, geistig zurückgebliebene Personen und diejenigen Personen, bei denen die psychischen Störungen mit Alkoholmissbrauch oder Verschwendungssucht verbunden waren. Die Institution der Entmündigung hatte das Ziel, den Personen zu helfen, die nicht in der Lage waren, ihr eigenes Verhalten selbst zu steuern oder ihre eigenen Angelegenheiten selbst wahrzunehmen. Zum Schutz der persönlichen und Vermögensinteressen von eben diesen Personen war es manchmal erforderlich, ihre Geschäftsfähigkeit zu beschränken oder diese ihnen ganz zu nehmen. Die Entmündigung kam damals zur Anwendung, wenn eine Person wegen ihres Gesundheitszustands nicht in der Lage war, Entscheidungen bewusst zu treffen. Der Gesetzgeber sah zwei Arten der Entmündigung vor: teilweise Entmündigung, die darin bestand, dass die entmündigte Person Rechtsgeschäfte selbst vornahm, für deren Gültigkeit allerdings die Zustimmung eines Vormunds notwendig war. Die Entscheidungen in kleinen alltäglichen Angelegenheiten konnte sie aber selbständig treffen. Eine vollständige Entmündigung einer Person nahm ihr hingegen die Möglichkeit, Rechtsgeschäfte vorzunehmen, und in allen Angelegenheiten wurde diese Person von einem rechtlichen, gerichtlich bestellten Vormund | pl |
| dc.description.abstract | Послевоенное законодательство недееспособными признавало граждан, которые не могли самостоятельно заботиться о своих действиях и собственном благе. Прежде всех это касалось лиц с психическими заболеваниями, умственной отсталостью, а также граждан, страдающих психическими расстройствами, связанными со злоупотреблением алкоголя или расточительством. Целью института недееспособности было оказание помощи лицам, которые не могли самостоятельно управлять своими действиями или вести свои дела. Защита личных и финансовых интересов этих лиц иногда требовала признания их дееспособности ограниченной или же признание их полностью недееспособными. Недееспособность применялась в ситуациях, когда гражданин ввиду состояния здоровья не мог принимать осознанные решения. Законодательство предусматривало два типа утраты дееспособности: ограниченная (частичная), которая заключалось в том, что гражданин мог самостоятельно выполнять правовые действия, но действительность этих шагов требовала согласия опекуна. Вместе с тем, решения связанные с вопросами повседневной жизни, такое лицо могло принимать самостоятельно. Второй тип - полная утрата дееспособности - лишал граждан возможности выполнять юридические действия и во всех случаях их интересы представлял назначенный судом опекун. | pl |
| dc.identifier.citation | Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2014, T. XVII, s. 195-210. | pl |
| dc.identifier.issn | 1733-0335 | pl |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11315/27764 | |
| dc.language.iso | pl | pl |
| dc.publisher | Oficyna Wydawnicza AFM | pl |
| dc.rights | Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska | * |
| dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/pl/ | * |
| dc.subject | zdolność do czynności prawnych | pl |
| dc.subject | ubezwłasnowolnienie | pl |
| dc.subject | postępowanie niesporne | pl |
| dc.subject | Sąd Okręgowy | pl |
| dc.subject | capacity to legal transactions | pl |
| dc.subject | guardianship | pl |
| dc.subject | non-contentious proceedings | pl |
| dc.subject | District Court | pl |
| dc.subject | Geschaftsfahigkeit | pl |
| dc.subject | Entmundigung | pl |
| dc.subject | freiwillige Gerichtsbarkeit | pl |
| dc.subject | Bezirksgericht | pl |
| dc.subject | дееспособность | pl |
| dc.subject | признание недееспособным | pl |
| dc.subject | особое производство | pl |
| dc.subject | Окружной суд | pl |
| dc.subject.other | Historia | pl |
| dc.subject.other | Prawo | pl |
| dc.title | Postępowanie o ubezwłasnowolnienie na tle akt Sądu Okręgowego w Krakowie z 1949 roku | pl |
| dc.type | Artykuł |