„Spóźnieni przybysze” ery nacjonalizmów. Przyczynek do dyskursu na temat procesów narodowotwórczych w Azji
Ładowanie...
Data wydania
2017
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1733-2680
eISSN
2451-0610
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Jak zauważa w swej klasycznej pracy poświęconej nacjonalizmom Anthony Smith, nowoczesny
porządek światowy związany jest nierozłącznie z instytucją państwa narodowego. Jak jednak
również wielokrotnie podkreślał, państwo narodowe nie zawsze i nie wszędzie stanowiło podstawowy
byt polityczny. O ile według Gellnera era nacjonalizmów w Europie przypadła na wiek XIX, to wiek XX stanowił w historii Azji Wschodniej czas masowych narodzin narodów. System
teoretycznie równych suwerennych państw, nazywany w niezbyt adekwatny sposób „systemem
westfalskim”, kształtował się w Azji jednak znacznie dłużej. Zachodnie pojęcie suwerenności terytorialnej,
traktującej państwo jako źródło autonomicznego prawa i przedmiot relacji z innymi suwerennymi
państwami, przez wiele stuleci nie było tu wcale takie oczywiste. Oczywista dla nikogo
nie wydawała się też zasada wewnętrznej suwerenności – która w lokalnych warunkach gubiła się
w rozlicznych sieciach zależności feudalnych oraz złożonych relacjach patronażu i klientelizmu.
Niniejszy tekst poświęcony jest zawiłościom procesów narodowotwórczych w Azji Wschodniej
z perspektywy klasycznych (zachodnich) teorii nacjonalizmu.
As Anthony Smith notes in his classic work on nationalism, the modern world order is inseparable
from the institution of the nation-state. However, as he repeatedly emphasized, the nation-state was
not always and not everywhere a basic political entity. While according to Gellner, the era of nationalism
in Europe has come in the 19th century, the 20th century in the history of East Asia was the
time of mass process of emerging nations. Shaping of the system of theoretically equal sovereign
states, described in not very adequate way as a „Westphalian system”, lasted in Asia much longer
than in Europe. The Western concept of territorial sovereignty, considering the state as a source of
autonomous law and the subject of relations with other sovereign states, for many centuries was not
so obvious. The rule of internal sovereignty - which in local conditions was lost in various networks
of feudal dependencies and complex relations of patronage and clientelism- seemed to be not obvious
to anyone. This text is devoted to the complexities of nation-building process in East Asia from
the perspective of classical (Western) theories of nationalism.
Opis
Publikacja recenzowana / Peer-reviewed publication
Tematy
Słowa kluczowe
nacjonalizm, państwo narodowe, procesy narodowotwórcze, naród, teoria zależności, tożsamość polityczna, Gellner, kolonializm, separatyzm etniczny, przemoc symboliczna, nationalism, nation-state, nation-building, nation, dependency theory, political identity, colonialism, ethnic separatism, symbolic violence, ethnoregionalism, etnoregionalizm
Źródło
Krakowskie Studia Międzynarodowe 2017, nr 3, s. 135-154.