Cmentarze żołnierskie bitwy pod Limanową i Łapanowem (2–12 grudnia 1914). Analiza form i przestrzeni
Ładowanie...
Data wydania
2020
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
eISSN
Tytuł tomu
ISBN
978-83-66007-35-2
e-ISBN 978-83-66007-75-8
e-ISBN 978-83-66007-75-8
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Na całość pracy składają się trzy wątki. W pierwszym przedstawiam, w dużym
skrócie, sytuację na froncie galicyjskim od sierpnia do grudnia 1914, a także szkicuję
przebieg bitwy pod Limanową i Łapanowem w dniach 2–12 grudnia tego
roku. Drugi, poświęcam opisowi organizacji służb cmentarniczych w armii austrowęgierskiej
oraz powstaniu, w późnej jesieni 1915 roku, krakowskiego Oddziału
ds. Grobów Żołnierskich (Kriegsgräberabteilung). Trzeci, główny i najbardziej
rozbudowany wątek zawarty jest w rozdziałach 3 i 4.
W rozdziale trzecim przedstawiam krótkie informacje o twórcach cmentarzy,
przeprowadzam zestawienie projektów wykonanych przez krakowski Oddział ds.
Grobów Żołnierskich, analizuję układy przestrzenne cmentarzy, opisuję, w dużym
skrócie, dzieje ich budowy i ogólną charakterystykę. Rozdział czwarty poświęcam
analizie oprawy architektonicznej i szaty roślinnej cmentarzy. Obejmuje ona zarówno
małe formy architektoniczne (ogrodzenia, bramy, furtki, znaki nagrobne)
jak też pomniki, krzyże centralne i ściany pomnikowe. Duży fragment tekstu poświęcam
szacie roślinnej cmentarzy, kilka zdań drogowskazom i znakom informacyjnym.
Krótki rozdział 5 to spojrzenie na cmentarz żołnierski w krajobrazie.
W końcowym fragmencie pracy szkicuję losy cmentarzy w XX wieku i ostatnim
dwudziestoleciu, a także oceniam ich stan zachowania. W słowie końcowym
przedstawiam kilka uwag związanych z przyszłością cmentarzy żołnierskich na
badanym obszarze.
This work comprises three major threads. The first is a general overview of the
situation on the Galician front between August and December 1914, as well as an
outline of the battle near Limanowa and Łapanów, which took place between the
second and twelfth of December of that year. The second is devoted to a description
of the organisation of the sepulchral services of the Austro-Hungarian army
and the establishment of the Krakow Department of War Graves (Kriegsgräberabteilung)
in late autumn of 1915. The third thread—the most important and extensive—
is presented in chapters 3 and 4.
In the third chapter, I present brief information about the creators of the cemeteries,
list and compare the designs prepared by the Krakow Department of War
Graves, analyse the spatial layout of the cemeteries, and briefly describe the history
of their construction and general characteristics. I devote the fourth chapter
to an analysis of the architectural décor and plant cover of the cemeteries. It includes
both small-sized architectural forms (fences, gateways, gates, gravestones)
as well as monuments, central crosses and monument walls. A large fragment of
the text has been devoted to the plant cover of the cemeteries, while signposts and
information plaques have been briefly touched upon. Chapter 5 is an outlook of
the military cemetery in the landscape. Towards the end, I outline the fate of the
cemeteries in the twentieth century and the past two decades and assess their state
of preservation. In the closing remarks, I present commentary on the future of
military cemeteries in the area under study.
Opis
Tematy
Słowa kluczowe
przebieg bitwy pod Limanową i Łapanowem, służby cmentarnicze, twórcy cmentarzy, projekty, szata roślinna, małe formy architektoniczne, Robert Motka, Franz Stark, Gustav Ludwig, 2–12 grudnia 1914, Krakowski Oddział ds. Grobów Żołnierskich