Megamiasto Tokio reprezentuje od lat 50. XX w. największy na świecie pod względem demograficznym typ formacji osadniczej. Zajmujące powierzchnię 13,1 tys. km2 , zamieszkiwane jest przez 35,1 mln osób (27,5% ogólnej liczby ludności Japonii). W zespole megamiasta Tokio, które formuje ogromny, ultranowoczesny w swej funkcjonalnej strukturze rynek pracy, koncentrujący 28,9% czynnej zawodowo ludności kraju, wytworzonych zostało niemal 35,0% wartości PKB Japonii (2005). Na tą największą miejską formację osadniczą świata, stanowiącą podstawowe ogniwo Nippon Megalopolis, składa się 128 miast (tzw. shi) o zaludnieniu co najmniej 30 tys. mieszkańców. Zasadniczym celem rozdziału jest poznanie struktury wielkościowej miast w zespole megamiasta Tokio z uwzględnieniem jej zmienności w zależności od odległości od centrum układu, reprezentowanego przez miasto centralne Tokio. Charakterystyczna jest w jego zespole obecność czterech miast o zaludnieniu powyżej 1,0 mln osób (w tym Tokio liczące 8,5 mln mieszkańców), które reprezentując zaledwie 3,1% ogółu miast, koncentrują aż 43,3% ludności megamiasta. Najliczniejsze są tu miasta o zaludnieniu 50,0–99,9 tys. oraz 100,0–199,9 tys. mieszkańców, reprezentujące odpowiednio 36,4% oraz 34,4% ogółu miast megamiasta, koncentrując 28,2% ludności miejskiej całego zespołu. Z punktu widzenia zmienności struktury wielkościowej miast w zależności od odległości, w strefie 10–40 km charakterystyczna jest dominacja miast o zaludnieniu 100,0–199,9 tys., w strefie 40–60 km miast liczących 50,0–99,0 tys. mieszkańców, natomiast w strefie peryferyjnej czyli w odległości 60–70 km, znamienna jest strukturalna przewaga miast najmniejszych, liczących 30,0–49,9 tys. mieszkańców. Spadkowi wielkości miejskich jednostek osadniczych wraz ze wzrostem odległości od centrum zespołu megamiasta towarzyszy obniżanie ich liczby, czyli zmniejszanie gęstości sieci osadniczej.

City Size Structure of the Tokyo Megacity and its Differentiation on Dependence of the Distance from the Centre Tokyo Megacity with 35,1 mln inhabitants, creates the largest megacity in the world. Covering 13,1 th. km2 (in the ring 0–70 km from the Tokyo CBD) is evaluated as one of the global pole of the world economy (named global city), concentrating 28,9% total number of economic active population of Japan and participating in 35,0% of the country’s GDP (2005). Tokyo Megacity urban settlement system consists of 128 cities (jap. shi) with population 30 thousands and over inhabitants. In its internal structure presence of 4 cities with 1,0 mln and over inhabitants is characteristic (Tokyo – 8,49 mln, Yokohama – 3,76 mln, Kawasaki – 1,33 mln, Saitama – 1,18 mln). Representing only 3,1% the total number of the Tokyo Megacity urban settlements, they concentrate as much as 43,3% of megacity population. The most numerous are there cities with population 50,0–99,9 th. (36,4% total number) and 100,0–199,9 th. inhabitants (34,4% total number cities of the Tokyo Megacity), accommodating respectively 9,7% and 18,5% of the total urban population one. The highest level concentration cities is noted in the 20–50 km zone from the megacity centre (64,0% total number of cities), inhabited by 53,6% total urban population. In their internal structure predominance cities with 50,0–200,0 th. inhabitants is characteristic, representing an average 75,0% total number cities of this zone. It is simultaneously the most important area-zone concentration of the commuting population to the Tokyo city and especially to the Tokyo CBD.