Od Mangghi do Meduzy. Japońskie inspiracje w nowej architekturze polskiej
Ładowanie...
Data wydania
2022
Autorzy
Tytuł czasopisma
ISSN
1643-8299
eISSN
2451-0858
Tytuł tomu
ISBN
eISBN
Wydawca
Oficyna Wydawnicza AFM
Abstrakt
Feliks „Manggha” Jasieński, wybitny kolekcjoner japońskich artefaktów, przybliżył sztukę Kraju Kwitnącej
Wiśni generacji artystów Młodej Polski. Te wpływy są dobrze zbadane i znane. Zdaniem autorki
artykułu podobnie inspirującą rolę, w sto lat później, odegrał japoński architekt Arata Isozaki. O ile
„Manggha” gustował w sztukach wizualnych i je inspirował, o tyle Isozaki, przez swój projekt muzeum
w Krakowie, oddziaływał na architekturę. Charakter nowej architektury japońskiej zdaje się nadal wpływać
na najlepsze budynki powstające w Polsce. Artykuł przybliża kilka realizacji-manifestacji interesującego
sposobu myślenia. Nawet, jeśli był on oryginalny (gdy architekci twierdzą, że nie sięgali wprost
do przykładów z Japonii), przejawił się po raz pierwszy jako topos, właśnie na Dalekim Wschodzie. Powstają
pytania: czy kultura Japonii, z jej podziwem dla subtelnego piękna i szacunkiem dla natury, jest
zatem uniwersalna? czy w Polsce jest dla niej miejsce? Autorka spróbuje odpowiedzieć na te kwestie,
opierając się na analizie kontekstu i estetyki architektury.
Feliks „Manggha” Jasieński, the pre-eminent collector of Japanese artefacts, had shown the art of the
Land of the Cherry Blossom and made it accessible for the generation of the artists of Young Poland.
Those influences are well known. In the opinion of the authoress of this article, the Japanese architect
Arata Isozaki played a similar, inspiring role a hundred years later. „Manggha” prefered visual arts and
inspired them, whereby Isozaki influenced architecture, by means of his museum design in Kraków. It
seems that the character of the new Japanese architecture still influences the best buildings recently
completed in Poland. The article describes a few ones which show an interesting way of thinking. Even
if it was quite original (i.e. when architects hold that they were not directly inspired by the examples
from Japan), it was first manifested, as a topos, in Japan. Therefore, the following questions arise: is the
culture of Japan, with its admiration of subtle beauty and respect for nature, universal? Does it have its
place also in Poland? The authoress shall aim at answering those questions on the basis of an analysis
of context and aesthetics of architecture.
Opis
Tematy
Słowa kluczowe
Feliks „Manggha” Jasieński, Muzeum Manggha, Japonia, architektura, topos, Polska, Manggha Museum, Japan, architecture, Poland
Źródło
Państwo i Społeczeństwo 2022, nr 2, s. 225-239.