Audyt wewnętrzny jest szeroko stosowany w rożnego typu organizacjach, także przedsiębiorstwach. Interesujące są rozważania łączące pojęcie audytu wewnętrznego z teoriami i koncepcjami odnoszącymi się pośrednio lub bezpośrednio do problematyki zarządzania. W opracowaniu uwagę skupiono na możliwości wykorzystania audytu w realizacji koncepcji ECSR (Environmental Corporate Social Responsibility) w ramach doskonalenia organizacji, z uwzględnieniem działań na rzecz doskonałości procesowej. Zwrócono uwagę na rolę różnych norm, standardów i wytycznych, takich jak UN-Global Compact, ISO 26000, SA 8000, BSCI, ISO 14001 i EMAS. Celem rozdziału jest konceptualizacja podejścia do audytu społecznego i ekologicznego jako narzędzia wspierającego osiąganie doskonałości organizacyjnej z wykorzystaniem założeń ECSR, wytycznych i standardów organizacji międzynarodowych oraz rezyliencji organizacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem funkcjonowania w warunkach kryzysów pozaekonomicznych. Przyjęto hipotezę, że praktyczna realizacja ECSR na rzecz doskonałości organizacyjnej z wykorzystaniem doskonalenia procesów odbywać się może poprzez realizację audytów wewnętrznych, także w związku z ESG, i odnosić się do dorobku współczesnych koncepcji zarządzania oraz sprawozdawczości społeczno-ekologicznej. Zastosowano metodę systematycznego przeglądu literatury. Efektem jest koncepcyjne ujęcie audytu społecznego i ekologicznego w doskonaleniu organizacji w warunkach kryzysów pozaekonomicznych – wykorzystujące założenia ECSR i ESG.

Internal audit is widely used in various types of organizations, including enterprises. It is interesting to consider combining the concept of internal audit with theories and concepts relating directly or indirectly to management issues. In the study, attention was focused on the possibility of using audit in the implementation of the ECSR (Environmental Corporate Social Responsibility) concept in the framework of organizational improvement, taking into account activities for process excellence. Attention was paid to the role of various standards, norms and guidelines, such as UN-Global Compact, ISO 26000, SA 8000, BSCI, ISO 14001 and EMAS. Th e purpose of the chapter is to conceptualize the approach to social and environmental auditing as a tool to support the achievement of organizational excellence using the assumptions of ECSR, guidelines and standards of international organizations and organizational resilience, with a particular focus on operating under conditions of non-economic crises. It was hypothesized that the practical implementation of ECSR for organizational excellence using process improvement can take place through the implementation of internal audits, including in connection with ESG, and refer to the achievements of modern management concepts and social-ecological reporting. A systematic literature review method was used. Th e result is a conceptual account of social and environmental auditing in improving organizations under conditions of non-economic crises – using the assumptions of ECSR and ESG.